بستر کشت گیاهان گلخانه ای

بستر كشت گلخانه اي مانند هر بستر كاشت ديگري داراي چهار وظيفه اصلي است
كه عبارتند از : 1- مخزن مواد غذايي 2- نگهداري آب و در دسترس قرار دادن
آن براي گياه 3- تبادل گازي بين ريشه و اتمسفر 4- محل استقرار گياهان . 
 nload="NcodeImageResizer.createOn(this);" border="0"> 
سوال: چرا محصولات در مزرعه بدون نياز به تغيير عمده رشد مي كنند ولي اگر همان خاك به گلدان منتقل داده شود رشد محدود خواهد شد ؟
جواب : در خاك
مزرعه چهار عمل كه در بالا از آنها ياد شد به خوبي انجام مي شود ولي در
ظرف هوادهي به اندازه كافي انجام نمي شود . خاك مزرعه داراي لوله هاي است
كه آنها را از سطح به عمق مي برد . اين لوله هاي كاپيلاري باعث مي شود آب
اضافي از لايه هاي سطحي خاك بعد از بارندگي خارج شود . وقتي مزرعه خشك است
اين لوله ها آب را از عمق به محيط رشد ريشه منتقل مي كنند . وقتي خاك از
مزرعه جدا و به گلدان يا بستر گلخانه اي منتقل مي شود اين لوله هاي
كاپيلاري ا بين مي روند . بنابراين خاك بستر مانند خاك مزرعه نمي تواند
عمل كند و لوله جهت خروج آب از سطح وجود نخواهد داشت . 
وقتي خاك مزرعه به گلدان منتقل داده مي شود شرايطي پيش مي آيد كه سطح ايستابي (آب آزاد) ناميده مي شود (Perched water table)
يعني فضاي هواي موجود در زير گلدان به علت زهكشي ضعيف از آب پر شده است و
چون لوله هاي كاپيلاري از بين رفته اند عمل كاپيلاري براي كشيدن آب از خاك
(جهت زهكشي آن ) انجام نمي شود . هر چه عمق گلدان بيشتر باشد بايد سطح
ايستابي پايين تر تشكيل شده و در نتيجه فضاي بيشتري براي رشد گياه وجود
دارد. ظرفيت نگهداري آب و تهويه خاك به هم وابسته اند . 

تغيير دادن PH :
اگر تشخيص داديد که PH بيش از اندازه قليايي است مي توانيد خاصيت اسيدي آن را با افزودن اسيد سولفوريک يا پايين آورنده هاي PH افزايش دهيد. 
اگر تشخيص داديد که PH بيش از اندازه اسيدي است مي توانيد خاصيت قليايي آن را با افزودن جوش شيرين يا بالا آورنده هاي PH افزايش دهيد. هنگام تنظيم PH مهم است که مقادير را کم کم اضافه کنيم تا اينکه PH يکباره تغيير نکند و همچنين بدانيم که چه موقع به سطح PH مطلوب مي رسيم

مناسب: PHمحيط يا محلول غذايي براي رشدگياه بسيار مهم است. هر گياهي محدوده PH خاصي دارد که خارج شدن از اين محدوده باعثکم شدن رشد يا حتي مرگ گياه مي شود. PH کمتر از 5/4 يا بيشتر از 9 صدمات سختي بهريشه گياه وارد مي کند و اثرات زيان آوري روي رشد گياه دارد. 
چنانچه سطح PH تغيير کند تاثير مستقيمي در دسترسي گياه به مواد غذايي مي گذارد. اکثر مواد مغذي در PH 6 - 7/5 در دسترس گياه مي باشند. وقتيکه سطحPH خيلي زياد يا کم شود مواد مغذي در محلول قفل شده و از دسترس گياه خارج مي شوند. 
بايد PH محلول غذايي را هنگام ترکيب و استفاده و نيز هرچند روز يکبار اندازه گيري کنيد و آن را در حد مطلوب نگهداري کنيد.
اجزاي محيط رشد : 
الف) مواد آلي: 1- پيت 2- كوكوپيت 3- پوست درختان 4- خاك برگ 5- كود دامي 
ب) مواد معدني : 1- ورمي كوليت 2- پوكه 3- پرليت 4- پشم سنگ 

1- پيت
: پيت بقاياي گياهان مردابي و ني است كه در زير آب در حالت نيمه پوسيده
(تخمير) مي باشد . تركيبات پيت بسته به نوع و مقدار مواد حالت تخمير و
درجه اسيدي متفاوت است . رنگ پيت خزه از خرمايي روشن (حداكثر تجزيه) تا
قهوهاي (حداقل تجزيه) متغير است . اين بستر جايگزين خاك برگ است و علاوه
بر نگهداري رطوبت ,خطرانتقال
بذر علف هرز يا بيماري ها در آن وجود ندارد . به منظور افزايش خاصيت
نگهداري آب مي توان پيت خزه را در جاي قرار داد كه يخ بزنداين كار باعث
پاره شدن سلول ها و افزايش خاصيت نگهداري آب مي شود . قبل از مصرف خزه
بايد آن را خرد و غربال كرد (غربال با Mesh No 10
) . در غير اين صورت آب به سختي در آن نفوذ مي كند و قابليت جذب رطوبت آن
كاهش مي يابد . خزه مي تواند تا 10 برابر وزن خشك خودش آب نگهداري كند و
داراي يك درصد نيتروژن و مقادير ناچيز فسفر و پتاسيم است.

پيت خزه اسفاگنوم :اين پيت خزه از بقاي خشك شده بخش هاي زنده و جوان گياه به وجو مي آيد . كه انواع مختلف آن عبارتند از :
1- Sphagnum Papillosum
Capillacearum2- Sphagnum
Palusre3- Sphagnum

ويژه گي هاي خزه پيت اسفاگنوم :PH آن بين 3 تا 4 متغير است - قابليت نگهداري آب حدود 20-10 برابر وزن خشك خود (بافت هاي ساقه و برگ ) را دارد . تبادل گازي آن خوب است.
98 -80 درصد آن
منافذ است كه در كشت گلخانه اي بستر ي با حجم منافذ بيش از 50 درصد مناسب
است – حاوي قارچ كشي اختصاصي براي جلوگيري از گياهچه ميري است – براي
استفاده اولين بار سترون است - سبك است (حدودا هر متر مكعب آنKg 104 است .

درجه بندي پيت خزه : پيت خزه از H0 تا H10 رتبه بندي مي شود . H0 پيتي است كه تجزيه نشده .مرطوب و زغال مانند است و به مصرف سوخت ميرسد . H10 كاملا تجزيه شده و بدون فيبر قابل رويت است . پيت هاي H4 و H5 داراي فيبر و تجزيه آن نيمه تمام و در باغباني كاربرد دارد . 
پيت خزه ني جنگي (Grass Peato Reed Sadge Peat ) : اين پيت قهوه اي تا قهوه اي متمايل به قرمز تا سياه است . شامل(ني Phragmites communis از تيره گندميان) و (جگن Carex از تيره Cyperaceae مي باشد . 

پيت هوموس Peathumus
: از ويژه گي هاي اين پيت مي توان به موارد زير اشاره نمود : تجزيه آن
بيشتر از ساير پيت ها صورت مي گيرد – ظرفيت نگهداري آب آن نسبت به ساير
پيت ها كمتر است – PH آن حدود 7.5 – 5 است - نيتروژن آن زياد است .

2- كوكوپيت
: اين نوع پيت از پوسته نارگيل تهيه مي شود و چون حاصل تجزيه نيست با ساير
پيت ها متفاوت است و ظرفيت كاتيوني آن نيز كمتر از پيت خزه و ساير پيت ها
است . 

پيت نخل : اين
پيت هم نوعي از پيت ها محسوب مي شود كه البته تحقيقات در مورد اين نوع پيت
در مركز تحقيقات ايران در حال انجام مي باشد . 

3- پوست درختان (Wood shaving or shredded bark)
: پوست درختان داراي ليگنين است كه تجزيه آن كند تر از سلولز است. سلولز
براي تجزيه شدن نياز به اضافه كردن نيتروژن دارد . پوست درختان به دو گرو
تقسيم بندي مي شود:

الف) Hardwood Bark
: شامل درختان برگ ريز مانند افرا و بلوط است و به چوب هاي اطلاق مي شود
كه 85 درصد ليگنين هستند . البته از اين گروه درختاني مثل گردو ,گيلاس و افراي نقره اي داراي مواد باز دارنده رشد هستند . 

ب) Softwood Bark : شامل مخروطيان مانند صنوبر , كاج ,سرو , نراد, غول Redwood
و شوكران هستند . داراي بيش از 85 درصد ليگنين و معمولا 95 درصد هستند .
تكه درشت پوست چوب صنوبر محيط مناسبي براي كشت اركيده است . 
4- خاكبرگ (Leaf Mold)
: خاك برگ حاصل پوسيده شدن برگ درختان غير مثمر است . براي تهيه آن برگ
گياهان را روي هم قرار داده و آن را كمي مرطوب مي كنند 3-2 بار آن را به
هم مي زنند تا تجزيه سريع صورت گيرد . بايد توجه داشت كه اگر اين خاك برگ
ها با مواد شيميايي و علف كش ها مخلوط شده باشد به لحاظ اينكه ارزان تهيه
مي شود مي تواند خسارات جبران ناپذيري به گياهان وارد سازد . 

5 - كود دامي : ظرفيت تبادل كاتيوني كود دامي زياد و نگهدارنده مناسبي براي مواد غذايي است و نيز داراي نيتروژن , فسفر , پتاسيم ,
وعناصر كم مصرف نيز مي باشد. كود گاوي پوسيده بهترين نوع كود مورد استفاده
در گلخانه است . كود مرغي دارايي آمونياك بيش از حد بوده وبه ريشه شاخه و
برگ صدمه مي زند .


مواد معدني :
1- ورمي
كوليت : ورمي كوليت يك سنگ ازجنس سيليكات ميكا است كه در 1000 درجه سانتي
گراد گداخته شده و آب آن از بين رفته است . هر ذره از كاني ورمي كوليت
داراي ضخامت نازكي است كه به صورت موازي روي هم قرار دارند و بين آنها
رطوبت قرار دارد و محيط مناسبي براي جوانه زني بذر و ريشه زايي و قلمه ها
است . ورمي كوليت به دليل قابليت نگهداري آب , مواد غذايي ,
تهويه و وزن مخصوص ظاهري پايين يك محيط كشت بدون خاك محسوب مي شود . به
دليل ضعيف بودن از نظر مواد غذايي بايد با محلول هاي غذايي آن را تقويت
كرد . ورمي كوليت را نبايد با خاك مخلوط كرد چون فشرده شده و باعث كاهش
منافذ آن مي شود . 

2- خاك رس : هدف از كاربرد آن تغيير خاصيت فيزيكي محيط كشت است . ويژه گي ها :مقاوم به شكستن است , داراي منافذ كافي براي تهويه مي باشد , ظريت تبادل كاتيوني آن بالاست . 

3- پرليت
: پرليت سليكات سفيد خاكستري آتشفشاني است كه در اثر خرد شدن و دماي بالا
آب خود را از دست داده و ذرات سفيد باحجره هاي مسدود ايجاد مي كند . پرليت
جانشين شن براي تهويه محيط كشت است . مزيت عمده آن نسبت به شن سبكي وزن آن
است . 

4- پشم سنگ : پشم سنگ مخلوط پوكه زغال سنگ , بازالت ,
سنگ آهك و كف آهن است كه در دماي 1600 درجه سانتي گراد ذوب شده است و پس
از سرد شدن به صورت رشته در مي آيد . آميخته ان با پيت خزه يا پوست كاج
براي كشت مناسب است . پشم سنگ داراي مقادير كمي كلسيم , منيزيم , گوگرد , آهن , مس و روي است كه البته مقادير اين عناصر براي رشد گياه كافي نيست .

کشت گلخانه ای

مقدمه 
هر یک از گیاهان برای داشتن رشد مطلوب نیاز به شرایط خاصی از نظر شدت نور ، دمای روزانه ، دمای شبانه ، میزان رطوبت نسبی هوا و رطوبت خاک دارند . برای تولید و پرورش تجاری گیاهان با کیفیت بالا و در تمام طول سال باید شرایط محیطی مطلوب به همراه کنترل عوامل خسارت زا نظیر باد ، طوفان های ویرانگر ، سرما و یخبندان و ..... از طریق ساختمانی بنام گلخانه هستیم که به عنوان محیط کنترل شده مطرح می گردد و با توجه به نیاز روزافزون بازار ، چه از نظر تولید گل و گیاهان زینتی و چه از نظر سبزیجات و صیفی جات خارج از فصل این روش تولید امروزه به یکی از سود آورترین بخشهای کشاورزی تبدیل شده است که البته سرمایه گذاری اولیه فراوانی را نیز طلب می کند . با توجه به سرمایه گذاری زیادی که در این زمینه صورت می گیرد فقدان مدیریت صحیح در احداث گلخانه ، انتخاب مکان ، نوع گلخانه و پوشش آن باعث عدم بهره وری مناسب از سرمایه و امکانات خواهد شد . 

تعریف گلخانه 
گلخانه یاGreen house به فضای محدودی اطلاق می¬شود که قابلیت کنترل شرایط محیطی مناسب را برای رشد گیاهان از نواحی مختلف در طی فصول مختلف یک سال داشته باشد. طبق این تعریف از جمله عملکرد گلخانه، فراهم کردن شرایط محیطی لازم و مورد نیاز محصولی معین است.گل¬خانه¬ها بر حسب اینکه چه نوع مصالح ساختمانی در آن‌ها بکار برده شده است به نوع ثابت و متحرک تقسیم‌بندی می شوند.گلخانه¬های ثابت، به گل¬خانه¬هایی گفته می‌شود که مصالح ساختمانی بکار رفته در آن‌ها از جنس پایدار و با دوام باشد. پس باید سالیان سال از آن‌ها استفاده کرد. 

محل احداث گلخانه 

یکی از اولین تصمیماتی که باید اتخاذ شود، این است که گلخانه به صورت یک واحد جداگانه، در تماس باساختمان های موجود و یا بصورت بخشی از ساختمانهای جدید ساخته شود. گلخانه های متصل به هم معمولاً هزینه های ساخت و گرمایش کمتری داشته و دسترسی آسانتری دارند، اما گیاهان نورکمتری دریافت می کنند. گلخانه های متصل به هم باید رو به جنوب ساخته شوند. یک گلخانه مستقل می تواند در محلی دورتر از ساختمانهای موجود ساخته شود. گیاهان در چنین گلخانه ای نور خورشید را از همه جهات دریافت می کنند. این گلخانه ها از لحاظ ساخت و سیستم حرارتی بسیار گران هستند و هزینه های فوق العاده ای برای خطوط آب و برق لازم دارند. یک گلخانه می تواند در هراندازه ای ساخته شود اما کوچکترین گلخانه ای که می توان در نظر گرفت چیزی در حدود 200 فوت مربع است (18.4 متر مربع ). گلخانه های کوچکتر به نسبت از لحاظ ساخت و عملکرد بسیار گران هستند . 
مسائلی که باید برای احداث گلخانه در نظر داشت عبارتند از: 
• دسترسی به راههای حمل و نقل که با احداث هر چه نزدیکتر به راههای اصلی این مشکل به حداقل می رسد . 
• نوع سوخت مصرفی در گلخانه؛در مناطقی که امکان دسترسی به گاز طبیعی وجود دارد می توان با کاربرد این سوخت ارزان هزینه ها را به مقدار زیادی در تولید فصل سرما کاهش داد . 
• دسترسی به منابع آب با کیفیت و کمیت مناسب . 
• اثرات محیطی؛ جایی که دائماً دارای آب و هوای نامساعد ، بارانهای شدید ، سایه ناشی از واقع شدن در دامنه شمالی کوههای بلند و یا درختان سربه فلک کشیده می باشد مناسب احداث گلخانه نیست . شدت نور یکی از عوامل تعیین کننده محسوب می گردد . 
• نوع محصولی که در برنامه تولید قرارمی گیرد . با توجه به اینکه گرایشها به سمت تولید اختصاصی محصولات است و دستور کار تولید پس از مطالعه ابتدایی بازار داخلی و خارجی مشخص می گردد قبل از احداث ، ابتدا بایستی تعیین کنند که چه محصولی تولید شود سپس تصمیم به احداث گلخانه در منطقه و اقلیمی مناسب آن محصول بگیرید . *در نظر داشتن قوانین مربوط به زمین محدوده های شهری و احداث و بهره برداری از گلخانه ها و .... 
• محل احداث بایستی حتی الامکان مسطح باشد چرا که در صورت ناهمواری و شیبدار بودن ، ایجاد یک گلخانه بزرگ با مشکلات و هزینه های زیادی برای تسطیح همراه خواهد بود . 
جهت گلخانه ها 
اسکلت گلخانه سایه ایجاد می کند و با توجه به زاویه تابش این سایه ها متفاوت است لزوم توجه به این امر بویژه در تولید زمستانه حائز اهمیت است چرا که تغییرات اندکی دردرصد نور رسیده به گیاهان می تواند نقش بسزایی در کمیت و کیفیت تولید داشته باشد .موقعیت گلخانه باید به صورتی باشد که بیشترین مقدار نور را دریافت نماید. اولین انتخاب برای موقعیت گلخانه به صورت نمای جنوبی یا جنوب شرقی می باشد. نور تمام روز بهترین شرایط را برای گیاه فراهم می کند. البته نور تابیده شده ازجانب شرق، به هنگام صبح، برای گیاهان کافی می باشد. نور صبح بیشترین مطلوبیت را داراست، زیرا که به گیاهان اجازه داده می شود که فرایند تولید غذا را زودتر آغاز نمایند.واین موضوع منجر به حداکثر رشد می شود. بالطبع انتخابهای بعدی، نمای جنوب غربی و نمای غربی می باشد؛ چرا که دریافت نور دیرتر صورت می گیرد. نمای شمالی کمترین مطلوبیت را دارد و فقط برای گیاهانی که نور کمی احتیاج دارند مناسب می باشد . 
درختان برگ ریز مانند افرا و بلوط می توانند به طور مؤثری از نور شدید بعد ازظهر تابستانی با ایجاد سایه بکاهند. البته باید توجه داشت که درختان در هنگام صبح، بر روی گلخانه سایه نیاندازند. این درختان در زمستان اجازه می دهند که نور کافی به گلخانه برسد؛ چرا که در پاییز برگهای خود را از دست می دهند. 

جریان هوا در گلخانه 
گردش هوا در گلخانه ضروری است. وقتی که یک گیاه در معرض جریان هوای تازه درخارج از گلخانه باشد، هوای تازه در نزدیکی برگها تأمین شده و گیاه می تواند اکسیژن پس داده و از دی اکسید کربن تازه استفاده نماید. جریان هوا همچنین به پایین نگه داشتن رطوبت نسبی و کنترل دما در گلخانه کمک می نماید . گلخانه های تجاری به همه نیازمندی های اشاره شده در بالا و حتی بیشتر از آن وابسته اند. در یک گلخانه تجاری هدف اصلی سود دهی است؛ برای رسیدن به این هدف، گلخانه باید از لحاظ تأمین شرایط محیطی مطلوب کارآمد باشد. نور و دمای گلخانه باید به طور سخت و جدی کنترل شود. اخیراً کامپیوترها برای چنین کنترل هایی به طور گسترده مورد استفاده قرار گرفته اند. همچنین وجود گازهای سمی و گرد و غبار در گلخانه ممکن است یک مشکل جدی باشد. این گازها شامل مونو اکسید کربن، اکسید نیتروژن و دی اکسید نیتروژن می باشند؛ که ممکن است از وسایل حرارتی متصاعد شوند . 

کنترل شرایط محیطی گلخانه 

فعالیتهای شیمیایی صورت گرفته در فرآیند فتوسنتز گیاهان، مستقیماً متأثر از شرایط محیطی می باشد. فتوسنتز به عواملی مانند دما، شدت نور و وجود آب و مواد غذایی وابسته است. تنفس گیاه نسبت به دما ی محیطی متفاوت می باشد .محدوده دمایی توصیه شده برای بیشتر گیاهان گلخانه ای که منجر به بالاترین بازده فتوسنتزی می شود، چیزی بین 50 تا 85 درجه فارنهایت می باشد. بنابراین بدون توجه به اینکه گلخانه برای چه کاری مورد استفاده قرار می گیرد، باید محیط آن کنترل شده باشد؛ این کار برای سلامت گیاهان گلخانه ضروری می باشد. 

درجه حرارت در گلخانه ها 
تنظیم درجه حرارت در گلخانه¬ها شرط اولیه برای رشد و نمو بسیاری از گیاهان است. نیاز گیاهان به درجه حرارت دامنه¬های مختلفی دارد. بعضی از گیاهان درجه حرارت¬های بالاتری نیاز دارند مثل گیاهان مناطق گرمسیری. بعضی دیگر در درجه حرارت¬های کمتر از 20 درجه سانتیگراد هم بخوبی رشد و نمو می¬کنند، مانند گیاهانی که از مناطق سردسیری منقل شده‌اند نظیر پامچال که در جنگل‌های شمال دیده می‌شود. 
اما چگونگی تنظیم درجه حرارت در گلخانه¬ها بستگی به سیستم گرمایی دارد. انواع بخاری‌ها یا سیستم‌های گازی و ... می‌توانند مورد استفاده قرار بگیرند. سیستم های حرارتی باید توان توزیع یکنواخت دما راداشته باشند و فاقد اثرات زیست محیطی باشند. دمای روزانه و شبانه توصیه شده برای چند محصول متداول گلخانه ای؛ 
محصول دمای شبانه ( F) دمای روزانه ( F) 
گوجه فرنگی 66-60 80-70 
کاهو 55 78-70 
خیار 65 80 
فلفل 62 80-70 
گل داودی 63-62 80-75 
گل شمعدانی 60-55 75-70 

نیاز نوری گیاهان 
همه گیاهان به یک اندازه به نور نیازمند نیستند. بعضی از گیاهان نیاز به نور فراوانی دارند و بعضی دیگر به نور کمتری نیاز دارند.گیاهان از نظر نیاز نوری به سه گروه تقسیم می شوند. 
گیاهان روز بلندLDP: Long Day Plants برای به گل رفتن بین 10 تا 14 ساعت به نور نیاز دارند، مانند گیاهان فصلی تابستانه نظیر آحار، اطلسی، ناز و میمون. 
گیاهان روز کوتاه SDP: Short Day Plants برای به گل رفتن نیاز نوری کمتر از 12 ساعت دارند. که در نقطه مقابل گیاهان روز بلند قرار می‌گیرند، مثل گل داودی. 
گیاهان بی تفاوت به طول روز NDP: Neutral Day Plants برای نگهداری در منزل بسیار مناسب و مطلوب هستند. مثل گل حنا یا بگونیا که حساسیتی نسبت به طول روز ندارند و در تمام طول سال گل دارند. 

آبیاری گلخانه ها 

تأ¬مین رطوبت یکی از پارامترهای مهم برای رشد و نمو گیاهان است، البته باید نیازهای رطوبتی گیاهان را بشناسیم. بعد از شناخت نیاز رطوبتی گیاهان، آن‌ها را در گلخانه¬های خاص خود جایگزین می¬کنیم یعنی همه گیاهان در یک نوع گلخانه نگهداری نمی‌شوند. در سطوح تخصصی و بزرگ، هر گلخانه برای یک محصول و یا تعدادی محصول مشابه با نیاز¬های یکسان در نظر گرفته می‌شود.انواع روش های آبیاری به طور خلاصه به شرح زیر است. 
آبیاری سطحی(ثقلی) سیستم های آبیاری سطحی راندمان پایینی داشته و اتلاف آب در آن بالا است.در عین حال باعث شستشوی املاح افزایش رشد علف های هرز و بروز انواع بیماری های قارچی و انگلی و پوسیدگی می شود.این سیستم ها به صورت آبیاری کرتی و نواری اجرا می گردد. 
آبیاری تحت فشار 
1- آبیاری بارانی :هدف از آبیاری بارانی توزیع یکنواخت آب برای تمام گیاهان و کاهش دمای محیط و افزایش رطوبت است.راندمان مصرف آب 75در صد است.هزینه اولیه زیاد از معایب این سیستم است. 
2- آبیاری قطره ای :در این روش آب،کودهای شیمیاییو سایر مواد مورد نیاز گیاه به صورت محلول توسط قطره چکان های نصب شده روی لوله های جانبی در اختیار گیاه قرار می گیرد.راندمان مصرف آب 90 در صد است و چون قطره چکان ها در کنار بوته یا ساقه گیاه قرار می گیرند امکان رشد و توسعه علف های هرز از بین می رود. 

گاز کربنیک در گلخانه¬ها 
کاربرد Co2 تقریباً معادل استفاده از مواد غذایی، کاربرد پیدا کرده است. در کشور ما که گیاهان از لحاظ نوری در وضعیت مناسبی قرار دارند می‌توان با بالا بردن مصرف Co2 راندمان محصول را نیز بالاتر برد.وجود Co2برای انجام عمل فتوسنتز ضروری است. این واکنش شیمیایی منجر به تولید محصول سبز می¬شود . در این واکنشCo2 عامل بسیار مهمی تلقی می¬شود.سالهای زیادی است که به منابع غنی سازی دی اکسید کربن در گلخانه ها، برای افزایش رشد و تولید گیاهان پی برده شده است. دی اکسید کربن یکی از ضروری ترین اجزاء فتوسنتز می باشد.فتوسنتز یک فرآیند شیمیایی است که انرژی نور خورشید را برای تبدیل دی اکسید کربن و آب به مواد قندی در گیاهان سبز مورد استفاده قرار می دهد؛ سپس این مواد قندی در خلال تنفس گیاه برای رشد آن مورد استفاده قرار می گیرند. اختلاف بین نرخ فتوسنتز و تنفس، مبنایی برای میزان انباشتگی ماده خشک در گیاهان می باشد. در تولید گلخانه ای، هدف همه پرورش دهندگان، افزایش ماده خشک و بهینه سازی اقتصادی محصولات می باشد. دی اکسید کربن با توجه به بهبود رشد گیاهان، باروری محصولات راافزایش می دهد. بعضی از مواردی که باروری محصولات به وسیله غنی سازی دی اکسید کربن افزایش داده می شود عبارتند از : گلدهی قبل از موعد ،بازده میوه دهی بالاتر،کاهش جوانه های ناقص در گلها،بهبود استحکام ساقه گیاه و اندازة گل.بنابراین پرورش دهندگان گل و گیاه باید دی اکسید کربن را به عنوان یک مادة مغذی در نظر بگیرند. 

زهکشی گلخانه 
از موارد مهمی که در احداث یک گلخانه توجه به زهکشی گلخانه است . در مناطقی با زمینهای دارای بافت سخت و با لایه تحت الارض غیر قابل نفوذ با قرار دادن لوله های سفالی منفذ دار زیربسترها و یا به طرق ابتکاری دیگر تمهیدات لازم را در جهت بهبود زهکشی می اندیشند 

بادکشن 
در مناطق باد خیز ردیفی از درختان و یا یک مانع طبیعی مثل تپه برای کاهش خسارت باد استفاده می شود . حداقل فاصله درختان از گلخانه در شرق و غرب بایستی حدود 5/2 برابر ارتفاع درختان باشد . این فاصله در قسمت جنوبی بیش از یک ارتفاع درختان است . 

انواع پوششهای گلخانه ای 
شیشه 

تا قبل از سال 1950 فقط گلخانه های شیشه ای وجود داشت امروزه این گلخانه هاپرهزینه ترین نوع گلخانه محسوب می گردد .چون مصرف سوخت در این گلخانه ها بالاست ، نیاز به اسکلت های محکم دارند . بسته به پهنای گلخانه از اسکلتهای مختلفی می توان برای بنای آن استفاده نمود . در پهنای کمتر از 6 متر اسکلت چوبی بدون نیاز به ستونهای میانی قابل استفاده است . برای گلخانه هایی با پهنای تا حدود 12 متر اسکلت لوله ای بدون نیاز به ستون های عمودی وسط قابل کاربرد هستند ولی بایستی برای استحکام به قاب پنجره ها متصل شوند . 
پوششهای پلاستیکی 
پوششهای پلاستیکی می تواند از جنس پلی استر ، پلیوینل کلراید (P.V.C) پلی وینل فلوراید(P.V.F) باشد . از مزایای این پوششها عدم نیاز به اسکلتهای سنگین وکاهش هزینه گرم کردن تا حدود 40% نسبت به گلخانه های 
شیشه ای یک لایه است . امروزه گلخانه های پلاستیکی درصد بالایی از گلخانه های دنیا را به خود اختصاص می دهند . ولی در اروپای شرقی محبوبیت چندانی ندارد .عیب پوششهای پلاستیکی دوام کم آنهاست چرا که اشعه ماورای بنفش خورشید باعث شکنندگی و تیرگی پلاستیک می شود . اغلب پوششهای پلاستیکی از نوع پلیاتیلن بوده که معمولاً به ماده مفاوم کننده در مقابل UV( اشعه ماورای بنفش ) آمیخته شده اند که در این صورت طول عمر آنها تا حدود 3 سال قابل افزایش است . همچنین عیب دیگر این پوششها این است که در زمستان اگر هوای گلخانه سردتر بوده و با برخورد هوای مرطوب داخل گلخانه قطرات بخار آب بر روی آنها تشکژل می گردد که با پیوستن به هم بزرگ شده و با چکیدن قطرات بر سطح برگها باعث بالا رفتن رطوبت سطح برگ و ایجاد بیماری های قارچی می گردند و از طرفی با ریزش قطرات بر کف گلخانه ها باعث افزایش رطوبت بسترخاکها و کاهش میزان اکسیژن خاک می شوند . که تداوم این امر می تواند منجر به کاهش جذب عناصر غذایی و کاهش رشد عمومی گیاه شود . راه حل این مشکل استفاده از اسپری محلول مواد شوینده در آب است که بر روی سطح داخلی پوشش می پاشند که البته این مواد خیلی زود پاک می شوند . حسن این کار جلوگیری از بزرگ شدن قطرات است . امروزه در کشورهای پیشرفته پلی اتیلن و سایر پوششهای پلاستیک را به مواد نگهدارنده نور مادون قرمز (IR) آمیخته می کنند که تلفات دمای گلخانه را در شب 15 تا 25 درصد کاهش می دهند . 
PVF نیز یکنوع پوشش پلاستیکی جدید است که تا ده سال دوام داشته و واکنش آن نسبت به نور و قیمت آن تقریباً معادل شیشه است . پوششهای دوبل پلاستیکی نیز کاهش هزینه سوخت تا یک سوم نقش موثری دارند . انجام پوششهای دولایه در اسکلت های سوله ای که ستون کمتری دارند راحت تر است . فاصله بین دولایه پایینی از 10-25/1 سانتی متر کمتر یا بیشتر نباشد.گلخانه های نیمه استوانه ای برای پوششهای دولایه ای مناسب می باشند .میزان کشیدگی پلاستیک بسیار مهم است . هنگامی که در یک روز سرد نصب شود می بایست آن را محکم کشید و در روز گرم کمتر کشیده شود با در هوای سرد منقبض و پاره نگردد . امروزه اکثر گلخانه های جدید در آمریکا چه به صورت دایم و یا موقت با پوششهای پلاستیکی ساخته می شوند. 

سکوها و بسترهای کشت 


سکو بخشی از فضای گلخانه است جایگاهی است برای قرار گرفتن گلدان ها یا کشت گیاهان در بستر های بالا تر از سطح زمین همانگونه که از نام آن پیدا است ، سکوها همواره در سطحی بالاتر از کف گلخانه ها قرار می گیرند . این عمل ضمن جلوگیری از گسترش عوامل آلوده کننده و بیماری زای گیاهی به تهویه بهتر و گرم شدن زودتر بستر کمک می کند . انتخاب شکل سکوها و مواد سازنده آنها به نوع گیاه ، گلخانه و سلیقه سازنده بستگی دارد . به طور کلی ویژگی های یک سکوی خوب عبارت است از: 
الف _ از زهکشی مطلوبی برخوردار باشند . 
ب_ پهنای آن طوری باشد که کارگران به آسانی به مرکز سکو دسترسی داشته باشند . 
ج_ طوری نصب شده باشد که حداکثر نور را جذب کنند . 
کارکردن با سکوها برای قرار دادن گلدان ها به کارگران این امکان را می دهد که بدون خم شدن کار خود را انجام دهند در صورتی که سکوها برای کشت گیاهان استفاده بهتر است 30-15 سانتیمتر عمق داشته و از زهکشی مناسبی برخوردار باشد . ارتفاع سکوها از سطح زمین می بایست به گونه ای باشد که اقدامات داشت با تسلط کارگر بر محصول امکانپذیر باشد که این امر به نوع محصول بستگی دارد . سکوها را می توان از جنس آلومینیوم ، ایرانیت ، الوار چوبی و یا مواد بتنی ساخت . آلومینیوم عمری طولانی دارد ولی گران قیمت است و چوب ارزان بوده ولی عمر کوتاهی دارد و احتمال پوسیدگی آن نیز زیاد است و همچنین عوامل بیماری زا نیز در آن نفوذ می کنند . 
نحوه قرار گرفتن سکوها 
بایستی سکوها را طوری نصب نمود که از حداکثر فضای گلخانه ای برای پرورش گیاهان استفاده شود . تعداد و عرض راهروها بستگی به نحوه استفاده از آنها و نوع محصول دارد . 
ارتفاع سکوهای کشت 90-80 سانتیمتر است . پهنای سکوهای مجاور دیواره ها حدود 90سانتیمتر و پهنای سکوهای میانی که از دو طرف قابل دسترسی است حداکثر میبایست 180 سانتی متر باشد . سکوهای کشت گیاهان گلدانی نبایست دیواره داشته باشد و کف سکوها تا حد ممکن بایستی منفذدار باشد . تخته های چوبی سوراخدار به همراه تورسیمی محکم برای ساختن کف سکوها مناسبند . 
در روش نوین به منظور استفاده موثر از حداکثر فضای گلخانه از سکوی متحرک استفاده می کنند . این سیستم فضای تولید را تا بیش از 90% مساحت گلخانه افزایش می دهد . راهروها توسط سکوهای متحرک اشغال شده که با حرکت سکو راهرو از یک سمت باز می شود و از طرف دیگر بسته می شود . 
سکوها و بسترهای زمینی گلهای بریده 
گلهای بریده را در شرایط گلخانه ای به هر دو شکل بسترهای سکوئی و زمینی کشت می کنند . گیاهانی مثل گل داوودی و میمون را می توان بر روی سکوها کشت نمود . ولی این سکوها بایستی نزدیک زمین قرار گیرند تا عملیات حذف جوانه ها ، محلول پاشی و برداشت امکان پذیر باشد ، میخک را نیز به علت حساسیت به بیماری پژمردگی باکتریایی برروی سکوهای کوتاه پرورش می دهند . 
ضد عفونی کردن خاک سکوها راحت تر و موفقیت آمیز تر از بسترهای زمینی است . بسترهای زمینی باید به گونه ای باشند که خاک اطراف ریشه را از قسمتهای دیگر مجزا کنند . بتون برای بسترهای زمینی مناسب است . 

تجهیزات و ادوات مورد نیاز در گلخانه ها 


از تجهیزات و ادوات مورد نیاز گلخانه میتوان به سیستم گرمایشی, سرمایشی, ژنراتور و....... اشاره نمود. 
الف- انواع سیستم گرمایشی: 
1-سیستم مرکزی:سیستم شوفاژ(برای گلخانه های بالای 4/.هکتار) در این سیستم از بخار آب یا آب داغ استفاده می شود. 
2-سیستم موضعی: بخ

 

نقش تنوع زيستي به عنوان دستمايه اصلي بيوتكنولوژي در امنيت غذايي

پيش بيني مي شود تا سال 2030 جمعيت انساني در سراسر جهان بيش از 50 رشد كند. در گذشته جهت تامين افزايش تقاضا براي مواد غذائي هم از طريق اصلاح نژاد دامها و هم از طريق برداشت بيشتر از زمين هاي كشاورزي ضمن افزودن مواد غذايي بيشتر به اين زمين ها بدست مي آمد. اما اينكه در آينده بتوان با افزايش مواد غذايي بيشتر به زمين هاي كشاورزي برداشت بيشتري از اين زمين ها داشته باشيم به سختي قابل پيش بيني است.
امنيت غذايي از جمله مباحث جهاني است كه بر مفهوم دسترسي به غذاي كافي براي تمام مردم در تمام اوقات به منظور زندگي سالم و فعال. اخيرا لغت كشاورزي پايدار به صورت روز افزون تري مورد استفاده واقع مي شود.. مفهوم تنوع زيستي پايدار نيز در اين راستا به عنوان يك هدف مطلوب مطرح مي گردد و دلالت بر حفظ تنوع گياهي و دامي موجود و يا بهبود آن دارد. به طور كلي واژه ذخائر در كشاورزي به دو مفهوم مورد استفاده قرار مي گيرد. 1- ذخائر ذاخلي مانند خاك، آب، گياهان و دامهاي بومي 2- ذخائرخارجي كه از خارج وارد سيستم مي شود كانند كودهاي شيميايي و سموم دفع آفات نباتي. تنوع زيستي به گوناگوني اشكال حيات بر روي كره زمين( در سه سطح اكوسيستم، گونه و ژن) و بر هم كنش اين عوامل اطلاق مي شود. در دهه اخير با افزايش روند نابودي محيط زيست ذر سطح جهان توجه متخصصان به مسئله تنوع زيستي معطوف شده است. حفاظت و بهره برداري از منابع ژنتيكي ارزشمند در كشاورزي از اهميت فوق العاده اي برخوردار است. منابع ژنتيكي در حقيقت ماده خام و دستمايه اصلي پژوهشگران براي توليد فرآوردهاي زيستي مي باشد كه بدون آن فن آوري زيستي دستاوردي نخواهد داشت. بنابراين به موازات گسترش فنون بيوتكنولوژي حفاظت ذخائر ژنتيكي را بايد به عنوان سرمايه و ثروتي كه روز به روز ارزش بيشتري پيدا مي كند در راس اولويتهاي تحقيقات قرار داده و با يك برنامه ملي و همه جانبه امكان حفاظت و بهره برداري هر چه بهتر از ژنهاي موجود در تنوع زيستي موجود كشور را در برنامه هاي فن آوري زيستي موجود در كشور را فراهم نمود.

تنوع زيستي جانوري:
در سراسر جهان بيش از 30 سال است كه بانكهاي ژن براي نگهداري تنوعهاي ژنتيكي گياهان وجود دارد و اين در حالي است كه فقط در چند كشور از جهان است كه بانكهاي ژن براي دامهاي مزرعه اي وجود دارد، يك بنياد علمي براي ايجاد بانك ژن دامهاي مزرعه اي براي اتحاديه اروپا بسيار ضروري مورد نياز است. همانطور كه اختلافاتي در بين دامها از نقطه نظر ميزان توليد و صفات كيفي آنها ميتوان مشاهده نمود، در زمينه سلامتي و توليد مثل و صفات ظاهري بدن آنها نيز اين اختلاف را ميتوان در آنها ديد. اين اختلاف ظاهري در نتيجه اختلاف در توان ژنتيكي و مديريت در اين دامها بوجود مي آيد.

بر اساس آمارهاي موجود در سطح جهان بيش از 50 درصد مهره داران در دسته جانوران در خطر انقراض قرار گرفته اند. از سال 1600 تا كنون حداقل 800 مورد انقراض گونه هاي جانوري به ثبت رسيده است. تنوع زيستي يك عامل اساسي و مورد نياز براي جمعيتها در جهت تكامل و مقابله با تغييرات محيطي و مهمترين عامل جلوگيري از انقراض موجوذات زنده و حفاظت از تنوع زيستي محسوب مي شود و كاهش آن اغلب سبب كاهش قدرت توليد مثل و ماندگاري مي گردد.
پهنه جعرافيايي گسترده و تنوع اقليمي كم نظير و موانع طبيعي گوناگون سبب شده است تا در طول زمان تنوع ژنتيكي بي نظيري در كشور ايجاد و تثبيت شود و كشور ايران در زمره مناطق منحصر به فرد از لحاظ تنوع زيستي قرار گيرد. تنوع شرايط اقليمي و به تبع آن انتخاب طبيعي در ساليان متمادي سبب توليد حيواناتي شده است كه از نظر ژنتيكي محسوب مي شود. بر طبق گزارشات سازمان خواربار جهاني ملل متحد ايران از جمله مناطقي است كه كمتر دستخوش تعييرات در زمينه ذخائر ژنتيكي دام و طيور بوده است. 
گونه هاي نادري مانند يوز پلنگ و گورخر آسيايي، گوزن زرد ايراني و سياه خروس و قرقاول نمونه هايي از تنوع ژنتيكي جانوران ايران هستند.
چرا بايد تنوع ژنتيكي در دامهاي مزرعه اي حفظ شود؟
-5-1- ايجاد فرصتهائي براي تامين تقاضاي آينده بازار
- بيمه شدن در مقابل تغييراتي كه ممكن است در اثر تغيير در شرايط توليد مواد غذائي در آينده پيش بيايد:
ارزش اقتصادي ، اجتماعي حفظ ذخائر ژنتيكي دامها در حال حاضر
ايجاد فرصتهائي براي تحقيقات:
دلائل فرهنگي و تاريخي براي حفظ ذخائر ژنتيكي
- ارزشهاي اكولوژيكي حفظ ذخائر ژنتيكي دام

کلزا منبع خوراکی در عصر جدید

دانه های روغنی و از جمله کلزا پس از غلات دومین
ذخیره غذایی جهان را تشکیل می دهند. این محصولات
علاوه بر دارا بودن ذخائر غنی اسید چرپ چرپ، حاوی
پروتئین نیز می باشند. طبق آمار ٿائو در سال 1999
کلزا پس از سویا و نخل روغنی سومین منبع تولید
روغن نباتی...

دانه های روغنی و از جمله کلزا پس از غلات دومین
ذخیره غذایی جهان را تشکیل می دهند. این محصولات
علاوه بر دارا بودن ذخائر غنی اسید چرپ، حاوی
پروتئین نیز می باشند. طبق آمار ٿائو در سال 1999
کلزا پس از سویا و نخل روغنی سومین منبع تولید
روغن نباتی جهان بشمار می آید. بطوریکه 14.7% کل
تولید روغن گیاهی جهان را به خود اختصاص داد.
کشت کلزا از 3000 سال قبل در هند رواج داشته و از
آنجا به چین و ژاپن راه یاٿته است. کشت و استخراج
روغن از دانه کلزا در اروپا از قرن 16 رواج یاٿته
است. تولید تجاری کلزا در سال 1942 به عنوان تامین
کننده روغن روان ساز در جنگ جهانی دوم آغاز گردید
اما بدلیل قحطی و گرسنگی و کمبود منابع روغن
خوراکی مقداری از آن به مصرٿ غذایی رسید و پس از
آن اصلاح آن بمنظور روغن کشی مورد توجه قرار گرٿت.
اولین جنبه استٿاده عمومی کلزا برای انسان نیز به
عنوان سبزی و در قرن 17 بوده است. بطوریکه پیش از
ورود سیب زمینی در قرن 18، کلزا تنها سبزی موجود
در جیره غذایی دهقانان اروپایی بود.
در مورد زمان شروع استٿاده از کلزا به عنوان منبع
روغن، تناقضاتی وجود دارد . نخستین نوشته درباره
کشت و کار کلزا در اروپا مربوط به سال 1570 است که
هرسیاخ به کشت کلزای زمستانه در منطقه ریدلند
آلمان به عنوان منبع روغن چراغ و جایگزینی برای
روغن زیتون به عنوان روغن پخت و پز مردم ٿقیر
اشاره کرده است. در اواخر سده های میانی نیز در
اروپا از این روغن برای ساختن صابون و روشنایی
استٿاده می شد.
در اواسط قرن 19 از روغن کلزا بطور گسترده ای در
راه آهن استٿاده می شد و هنوز نیز در چراغ محراب
برخی کلیساها استٿاده می شود زیرا روغن آن به کندی
سوخته و نسبتا بی بو است.
ارقام بومی کلزا، شلغم روغنی و خردل روغنی سرشار
از اسید چرب اروسیک است که وجود این اسید چرب
نامطلوب بوده و باعث سکته قلبی می گردد. لیکن
بدلیل اینکه در 4 درجه سانتی گراد سٿت شده و خاصیت
لیزی و لغزندگی پیدا می کند بنابر این در صنایع
مختلٿ کاربردهای زیادی دارد.
وجود ماده گلوکوزینولات در کنجاله کلزا از دیگر
موانع موجود در استٿاده از ارقام بومی بود که چون
باعث اختلال در ٿعالیت تیروئید احشام می گردید لذا
تعلیٿ آن برای حیوان مشکل ساز بود. اما با
ٿعالیتهای اصلاحی که از سال 1930 در کانادا بر روی
این گیاه آغاز شد امروزه متخصصان توانسته اند
میزان اسید چرب اولئیک و لینولئیک را بترتیب 25 و
55 درصد اٿزایش داده و در عوض اسیدهای چرب
نامطلوبی همچون اسید اروسیک و لینولئیک را به
میزان 100 و 10 درصد کاهش دهند.
امروزه بطور قراردادی ارقام کلزای عاری از اسید
چرب اروسیک به ارقام یک صٿر معروٿ گشته اند. ادامه
تلاشهای اصلاحی منجر به دستیابی به ارقام دو صٿر
شده که در این ارقام هر یک از صٿرها موید عدم وجود
یا حداقل میزان اسید چرب اروسیک و گلوکوزینولات می
باشد که با دستیابی به این ارقام دو صٿر انقلاب
بزرگی در زمینه تولید دانه های روغنی بوقوع پیوست
و زراعت کلزا رشد چشمگیری در جهان داشت.
در ایران نیز نوعی کلزا در حدود 500 سال پیش به
عنوان منداب شناخته شده بود ولی کشت ارقام اصلاح
شده آن از اوایل دهه 70 آغاز گردید. از آنجائیکه
میزان روغن حاصل از دانه های روغنی تولید داخل
حدود 8% نیاز خام کشور را تامین می کند لذا توسعه
کشت کلزا بدلیل صٿات مطلوب زیر مورد توجه قرار
گرٿته است:
1- مقاومت به سرما
2- مقاومت به کم آبی
3- تحمل شوری
4- ارزش تناوبی بالا (کشت پاییزه کلزا در
تناوب با غلات بویژه گندم باعث غنا بخشیدن به خاک
می شود)
5- بی تٿاوتی نسبی به باٿت خاک
6- کنترل علٿهای هرز
7- دارا بودن ژنوتیپهای پاییزه و بهاره
8- استٿاده بهینه از رطوبت و بارندگی
9- سهولت عملیات کاشت داشت و برداشت
10- هزینه کم تولید
11- عملکرد بیشتر روغن در واحد سطح
12- کیٿیت بالای روغن خوراکی آن (کانولا)
13- روغن کلزا (کانولا) در ارقام اصلاح شده ٿعلی
در مقایسه با روغنهایی نظیر آٿتابگردان، سویا و
ذرت ، بدلیل وجود اسیدهای چرب اشباع نشده و ٿاقد
کلسترول در آن از اهمیت بیشتری برخوردار است.
14- کشت کلزای پاییزه بدلیل تولید گلهای زردرنگ
که برای زنبور عسل بسیار جذاب است باعث توسعه
زنبورداری می گردد.
15- کنجاله حاصل از ارقام اصلاح شده کلزا می
تواند جایگزین کنجاله سویا گردد.

علف کشها را بهتر بشناسیم

در اواخر قرن نوزدهم با افزایش مشکلات تهیه نیروی کارگر، نیار به استفاده از روشهای شیمیایی جهت کنترل علفهای هرز آشکار گردید.
مصرف علف کش ها

در اواخر قرن نوزدهم با افزایش مشکلات تهیه نیروی کارگر، نیار به استفاده از روشهای شیمیایی جهت کنترل علفهای هرز آشکار گردید. در دهه ۱۸۹۰ میلادی در فرانسه برای اولین بار استفاده از اسیدسولفرویک در مورد مبارزه شمیایی با علفهای هرز در مزارع چغندرقند، گزارش شد (گودون۱۹۲۸). ون آنورت (۱۸۹۹) از موفقیت کاربرد سولفات آهن در مبارزه با علفهای هرز در سلزی خبرداد، هر چند که شولتز (۱۸۹۹) اظهار نمود که اعمال این روش باعث ایجاد آسیب شیمیایی روی چغندرقند گردید، در سالیان متمادی گزارش‌های فراوانی در رابطه با استفاده از مواد معدنی در کنترل علفهای هرز چغندرقند ارائه شده است، با این وجود برخی از این مواد مانند سولفات آهن چندان موفقیت آمیز نبوده اند. از سیانامیدکلسیم به عنوان علف‌کش قبل از کاشت برای کنترل علفهای هرز استفاده شد. (مارکوس، ۱۹۴۰). کاربد علف‌کش‌های آلی به صورت خلاصه و به عنوان یک راهنمای عملی در اواخر دهه ۱۹۳۰ ارائه شده است. پنتا کلورفیل (۱۹۳۷)، پروفام (۱۹۴۶)، اندوتال (۱۹۵۱) و دالاپون (۱۹۵۴) اولین مواد شیمیایی آلی مورد استفاده جهت کنترل علفهای هرز قبل از سبز شدن چغندرقند بودند.
چند علف‌کش جدید که در دهه ۱۹۶۰ برای کنترل علفهای هرز مزارع چغندرقند مورد ارزیابی قرار گرفتند عبارت بودند از: کلریدازون (پیرازون)، کلرپروفام، سکلیوان، دسمدیفام، دی آلات ای پی تی سی، پبولیت،
فن مدیفام، پروفام، تی سی آ و تریفلورالین در دهه ۱۹۷۰ علف‌کش‌های دیکلوفوپ، دی اتاتیل، اتوفومسات و متامیترون در دسترس بودند. طی دهه ۱۹۸۰ اکثر علف‌کش‌های جدید چغندرقند گرامینه‌کش بودند.
علف‌کش‌های یاد شده توسطBSI مصرف می‌شوند و هر جا که اسامی‌ آنها با WSSA متفاوت باشند در پرانتز آمده اند. کلیه علف‌کش‌ها و توصیه‌های ذکر شده در کشورهای تولید کننده چغندرقند قابل تهیه یا اجزاء نمی‌باشند و اکثر به صورت مخلوط با سایر علف‌کش‌ها فهرست شده به کار می‌روند.
● شیوه مصرف
در اوایل کار، علف‌کش‌ها، بندرت می‌توانستند تمامی‌ علفهای هرز سبز شده را کنترل کنند. به همین جهت استفاده از کارگر و هرس تراکتوری جهت مبارزه کامل ضروری بود. به مرور با ورود علف‌کش‌ها‌ی بیشتر و قیمت بالای آنها، استفاده از کارگر و هرس به عنوان وسایل مکمل معمول شد. در خلاصه دهه ۱۹۶۰، سمپاشی ردیفی با پاشیدن سم روی ردیف‌های چغندرقند، نقش مهمی در کاهش هزینه مصرف مواد شیمیایی بازی نمود، در خالیکه علف‌های هرز بین خطوط بوسیله عملیات زراعی کنترل می‌شدند. نتیجتاً تا اوائل دهه ۱۹۸۰ سمپاشی ردیفی، در بیشتر کشورها بمنظور پائین نگه داشتن علف‌کشی در سطح وسیع مورد استفاده قرار گرفت.
در اواخر دهه ۱۹۷۰ در بعضی کشورهای شمال اروپا، جهت مبارزه با علف‌های هرز پهن برگ استفاده از علف‌کش‌ها با حجم و مقدار پائین در مراحل بعد از رویش رایج گردید. استفاده از این تکنیک موجب کاهش مصرف علف‌کش‌های رایج به میزان ۳/۲ در انگلستان و بعضی کشورهای شمال اروپا گردید (به عنوان مثال ۴/۰ کیلوگرم مادة موثر فن مدیفام در هکتار با مقایسة با ۱۴/۱ کیلوگرم ماده موثر در هکتار). در انگلستان مقدار کمی از علف‌کش‌ها با رعایت زمان مناسب طوری مصرف گردید که نتیجه مطلوب (و نیز زمان مناسب سمپاشی) حاصل درآمد و چنین به نظر می‌رسید که باید مقدار ایزوفون را که در فرآورده‌های فن مدیفام مصرف دارد در حد مطلوبی نگه داشت تا مانع از تبلور ماده موثر (فن مدیفام) شود. در این آزمایش جهت کسب نتیجه مطمئن از نازلهای خوبی استفاده شد.
مقدام سم معمول مورد استفاده از کشوری به کشور دیگر فرق می‌کند (برای مثال ۸۰ و ۱۸۰ لیتر در هکتار به ترتیب در کشورهای انگلستان و دانمارک) یکی از مزایای مهم این روش امکان مبارزه تقریباً کامل و مقرون به صرف علفهای هرز می‌باشد. نکته اساسی در این تکنیک، مصرف علف‌کش در مرحله ای است که علف هرز برگ‌های لپه ای خود را دارا می‌باشد، هر چند که میزان علف‌کش مورد استفاده از کشوری به کشور دیگر متفاوت است لیکن جهت پوشش کامل گیاهچه‌های علف هرز به نازلهای ظریف نیاز می‌باشد. در آغاز از فشار اسپری بالا (پنج اتمسفر) در انگلستان وفرانسه برای تهیه ذرات ریز سم استفاده می‌شد. اما بعداً معلوم گردید در صورت استفاده از نازلهائی با سوراخهای ریز، به فشارهای بالا نیاز نمی‌باشد و فشار معمول مورد استفاده ۲ و ۴ اتمسفر است. امکان پوشش کامل سطح علف هرز در مرحله برگ لپه ای به علف‌کش نکته مهمی است. سمپاشی مجدد مزرعه با هر بار سبز شدن علف هرز از معایب این روش می‌باشد.
با ورود سمپاش‌های نواری خودگردان مقدار علف‌کش مورد نیاز در روش سمپاشی با حجم کم و مقدار پائین کم است. مک کلین و می (۱۹۸۶) عنوان نمودند که استفاده از روش سمپاشی نواری با مقدار پائین هزینه را تا حدود ۴۰ درصد کاهش می‌دهد، هر چند که زمان کار نیروی کارگر نسبت به سمپاشی سراسری سه برابر زیادتر می‌شود. لیکن مقایسه یک سمپاشی با عرض ۱۲ متر (۲۴ ردیف) و یک سمپاش ۶ متری (۱۲ ردیف) و یک هرس تراکتوری نشان داده که سمپاش بزرگتر و هرس تراکتوری مدت زمان کمتری لازم دارند ولی در عوض سرمایه لازم جهت تهیه ماشین آلات آنها بیشتر می‌شود. در دهه ۱۹۸۰ برای بعضی از زراعین کاهش هزینه‌های آینده ضروری بود، در نتیجه تعداد زیادی از کارگران مزارع کم کردند. از آنجائیکه سم پاشی نواری با حجم و غلظت پائین به کارگر اضافی، ادوات مخصوص و همچنین زمان مناسب و به موقع نیازمند بود، لذ این روش در سطح وسیع مورد استفاده قرار نگرفت.
بعضی زارعین استفاده از سیستم نازل دوتایی سمپاشی نواری را ترجیح می‌دهند، در این سیستم یک نازل در در هر طرف از ردیف کاشت به صورت مایل و رو به ردیف چغندر قرار محصول یگیرد. این سیستم خصوصاً هنگام چهار یا پنج برگه شدن چغندرقند مفید است. ولی به مقدار بیشتری علف‌کش نیاز دارد. زراعین معمولاً تمایل با استفاده از روش سمپاشی با حجم بالا دارند (زیرا این کار خطر گرفتگی نازل‌ها را کاهش می‌دهد)، ولی باید اطمینان حاصل نمود که تولیدات فن مدیفام در تانک متبلور نمی‌شوند.
علف هرزهایی که روی چغندرقند سایه می‌اندازند موجب افت شدید عملکرد می‌شوند. سمپاشی انتخابی مختلفی جهت کار در ارتفاع‌های متغیر علفهای هرز، چغندر علفی و بساقه رفته و محصول اصلی در حال رشد ساخته شده اند، علفهای هرز به طور معمول تا ارتفاع یک متری رشد می‌کنند، حال آنکه ارتفاع معمول چغندرقند ۶۰ سانتی متری است. انواع سمپاش‌ها شامل باز چرخشی (مک‌هوتر۱۹۷۰)، متحرک (ویز و هیستریت ۱۹۷۷) و (دیل۱۹۷۹)، در هنگام سمپاشی بالاتر از تاج محصول قرار گرفته و علف‌کش را روی علفهای هرز پخش می‌کننند. هنگام کار با سمپاشهای اختصاصی جهت ممبارزه با انواع علفهای هرز، چغندرعلفی یا چغندر به ساقه رفته از علف‌کش گلایفوسیت استفاده می‌شود. در آمریکا استفاده از این سم برای منظور، به خاطر خسارت شدید به چغندرقند مرسوم نیست. این خطر به جهت ریزش قطرات سم روی بوته اصلی نیست، بلکه احتمالاً مربوط به تبادلات زیرزمینی میان ریشه علف هرز و چغندرقند می‌باشد (ایوانز و دکستر ۱۹۸۱) مشابه این مشکل در انگلستان ثبت نشده است.
اولین سمپاش متحرک نسبتاً گران و شعاع کارش نیز محدود بود به طوریکه خیلی زود جایش را به نوع روب‌ویک داد. این سری ماشین‌ها و به طرز باور نکردنی ساده بودند. اما مهارت و حوصله زیادی جهت سوار کردن صحیح و به جریان انداختن مقدار کافی گلایوفوسیت در لوله دستگاه برای کنترل علفهای هرز لازم بود، با این وجود ریزش قطره قطره در حدی نبود که به چغندرقندهای حساس آسیب برساند و آنها را از بین ببرد. از آنجائیکه جریان مواد شیمیایی تابع دما و رطوبت است، بنابراین دستگاه جهت برقراری فشار مناسب و تغییر شدت جریان مواد شیمیایی، بسته به تغییرات روزانه آب و هوایی، به تنظیم مستمر نیاز داشت. معرفی یک سمپاش از نوع شلنگ متحرک باعث کاهش مکشلات تنظیم دستگاهها شد، اما این ادوات نسبتاً گران بوده و با توجه به میزان استفاده محدود از آنها در مزارع متوسط اروپایی بکار می‌روند.
اکثر علف‌کش‌ها توسط سمپاش‌های هیدرولیک موسوم پاشیده می‌شوند، لیکن مصرف آنها به صورت نواری یا گسترده به هزینه‌های نسبی، دسترسی به مواد شیمیایی، کارگر و نیز وضع هوا بستگی دارد. در فصول مرطوب یا روزهای محدود مناسب برای سمپاشی، ممکن است که زراعین اقدام به سمپاشی گسترده و بموقع نمایند. در ایام خشکی به علت وجود موم بیشتر روی سطح برگ علفهای هرز، از بین بردن آنها مشکل تر است. به همین جهت،‌استفاده از سمپاش نواری و هرس تراکتوری جهت کنترل علفهای هرز بین ردیف‌ها ارجحیت دارد. همچنین استفاده از هرس تراکتوری در شرایط خشکی هوا به خاطر آنکه ریشه دوانی علفهای هرز کمتر صورت می‌گیرند، ترجیح داده می‌شوند.

گل جاليز

گل جالیز Orobanche SP
نام انگلیسی : Broom rape


گل جالیز گیاه انگلی بدون کلروفیلی از خانواده Convolvulaceae است که به وسیله بذر تکثیر می یابد. خسارتی که این گیاه وارد می آورد در بعضی از سالها تا95درصد کل عملکرد مزرعه میرسد. گل جالیز گیاهی است علفی با برگهای فلس مانند که مجموعا150ً گونه مهم دارد که در سراسر جهان پراکنده اند.درایران30گونه از این جنس وجود دارد. جنس Orobancheمیزبانهای متعدد و فراوانی دارد که از جمله خیار، خربزه، طالبی، هندوانه، کدو، توتون،گوجه فرنگی،یونجه،افتابگردان وسیب زمینی را میتوان نام برد.

گل جالیز دارای ساقه گوشتی به رنگ سفید مایل به زرد است که ارتفاع ان به30تا40سانتی متر میرسد.گلهایی به رنگ زرد مایل به بنفش دارد که رنگ ان در حاشیه تیره تر میشود.گلها گاهی ارغوانی هستند و تولید بذر فراوان میکنند. این گیاه به حالت طفیلی روی ریشه بعضی گیاهان به سر میبرد.
ریشه گیاه گوشتی و به رنگ قهوه ای روشن تا قهوه ای تیره و آبدار است که عمق ان بسته به عمق ریشه میزبان متفاوت خواهد بود.برگهای ان فلس مانند،کوچک وبه رنگ قهوه ای تا قرمز مایل به قهوه ای است.

گل نروماده مجتمع است و به صورت خوشه انتهایی یا سنبله انتهایی،و به ندرت به صورت منفرد،ظاهر میشود.هرگل معمولا در کنار یک برگ فلس مانند جای دارد.کاسه گل از چهار کاسبرگ پیوسته تشکیل شده ورنگ ان سفید نزدیک به زرد است. جام گل لوله ای و پیوسته است و از5گلبرگ تشکیل شده است.رنگ آن قهوه ای کمرنگ و انتهایش بنفش بوده دارای چهار پرچم و مادگی و دو برچه است. تخمدان یکخانه،فوقانی و محتوی تعدادی تخمک واژگون است. میوه،خشک و شکوفا است که پس از رسیدن با شکافهای طولی باز میشود و بیرون میریزد.بذر گل جالیز کوچک و ذخیره ان کم است و تا 12 سال در زمین باقی میماند.

روشهای کنترل:
1. پیشگیری از ورود بذرگل جالیز به مزرعه بخصوص همراه کود دامی مهمترین است. 
2. استفاده از گیاهان تله: ذرت، آفتابگردان، کتان و ترب وحشی
3. کنترل بیولوژیک با استفاده از حشره Phytomyza orobanche که پارازیت کپسول گل جالیز است. 
4. مبارزه با گل جالیز با کندن آن به دفعات، آیش گذاردن زمین، ضدعفونی کردن خاک و کاشت بذرهای مقاوم انجام میشود. 
5. برای مبارزه شیمیایی از محلول نمک و سموم الیل الکلA-Aباغلظت4 تا5درهزار، محلول 50درصد بوتیل استر با غلظت1تا2درصد وتو-فور-دی با غلظت2تا3درصد،و دی نواک5 DNC درصد استفاده میشود.
6. درسطوح محدود از متیل بروماید نیز می توان استفاده کرد.

يونجه

یونجه
 

یونجه یا اسپست (medicago sativa به معنی علف مادها) اولین بار توسط مادها برای تامین غذای اسب هایشان اهلی گردید.یونجه اصولا مبدا کویری دارد ودر حال حاضر در تمام مناطق معتدل و شبه قاره کشت می‌گردد.

طبقه بندی علمی یونجه
Kingdom: Plantae
Division: Magnoliophyta
Class: Magnoliopsida
Order: Fabales
Family: Fabaceae
Subfamily: Faboideae
Tribe: Trifolieae
Genus: Medicago
Species: M. sativa
ریخت شناسی
یونجه گیاهی است علفی و چند ساله که ارتفاع آن تا یک متر میرسد برگهای آن دارای سه برگچه می‌باشد برگچه‌های نوک تیز، سبز رنگ و بیضی شکل است. گلهای یونجه بشکل سبز و برنگ بنفش تیره یا آبی روشن است میوه یونجه مانند صدف بوده و دانه داخل میوه مانند لوبیا ولی کوچکتر از آنزمی باشد.

ارقام یونجه

ارقام مختلف یونجه •*ارقام یونجه‌های ایرانی عبارت‌اند از: همدانی، بمی، یزدی، قره یونجه، بغدادی، ‏مهاجرانی، قره یونجه خورونده، هراتی، افغانی، فامنین و ‏‎……‎ارقام یونجه خارجی موآپا ‏‎–‎‏ سونورا ‏‎–‎‏ سی ریور ‏‎–‎سکوئل ‏‎–‎‏ ماسیرسا- رنجر- کانادایی- ‏هاردیگان- ترکستانی و‏‎………‎

کشاورزی یونجه
در مناطقی که دارای زمستان‌ها معتدل هستند بهتر است بونجه را بهتر است در پاییز به اندلزه کافی زود کاشت.تا قبل از اینکه سرما رشد آن را متوقف کندگیاه بتواند مستقر شود. و در مناطقی که دارای زمستان‌ها سرد هستندگیاه باید در بهار کشت شود وکشت آن باید زود انجام شود تا قبل از شروع گرما تابستانه گیاه مستقر شود.کاشت یونجه با بذر کار بر کاشت با دست ترجیح دارد. و فاصله بین ردیف‌ها ۱۴۰-۱۵۰سانتی متر و عمق کاشت ۱-۳ سانتی متر در نظر گرفته شده. از علف‌ها هرز برای این گیاه سس است که بسیار خطر ناک است و می‌تواند کل منطقه را آلوده کند و می‌توان با نفت یا علف کش‌ها تماسی یا سوزاندن آن را کنترل نمود. مقدار آب مورد نیاز یونجه در سال تقریباً ۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ میلی متر است

تناوب یونجه با گیاهان دیگر

در تناوب یونجه برای گیاهی که بعد از خودش کاشته می‌شود بسیار سودمند است.(به علت داشتن ریزوم وفعالیت ریبزوبیوم کننده نیتروژن)البته برای اینکه چنین اتفاقی بیقتد باید زمانی که هنوز عملکرد خوبی دارد باید آن را زیر خاک نمود.اگر در زیر رو نمودن آن تاخیر کنیم یا مورد حمله علف‌ها هرز قرار گیرد دیگر برای گیاه بعدی سودمند نخواهد بود.

علف هرز سس یونجه

رنگ رشته‌های این گیاه سس نارنجی مایل به زرد است.مهم ترین میزبان آن یونجه‌است. سس نه تنها طعم یونجه را به عنوان علوفه نامطلوب می‌سازد بلکه آن را تا حدی نیز سمی می‌نماید. در صورت کنترل ننمودن آن محصولاز نظر کمی و کیفی کاهش یافته و عمر مزرعه کوتاه می‌شود. میزبان‌های دیگر این سس عبارت‌اند از : چغندرقند. بعضی از سبزی‌های جالیز. شبدر قرمز. نخود سفید. سسی که معمولاً به علف‌های هرز کنار مزارع و جاده‌ها. به خصوص خارشتر میزند. از این نوع سس است.

طریقه مبارزه با سس یونجهاستفاده از بذور خالص برای کاشت یونجه
استفاده از کودهای غیر آلوده به سس
کاشت یونجه در اواخر تابستان یا در پاییز به جای بهار آلودگی اولیه سس را با رسیدن فصل سرما از میان می‌برد.
کاشت با تراکم بالا ایجاد سایه نمی‌نماید و از جوانه زدن سس جلوگیری به عمل می‌آورد.
در مناطقی که یونجه باید در بهار کاشته شود می‌توان از ۱۵-۱۲کیلو گرم در هکتار علف کش دکتال (کلرتال دیمیتل۷۵درصد پودر)قبل از سبز شدن یونجه و علف‌های هرز از جمله سس استفاده نمود. در یونجه چند ساله (از سال دوم به بعد)دکتال را می‌توان در اواخر زمستان اندکی قبل از رویش بهاره یونجه سمپاشی نمود. هنگام مصرف این علف کش زمین باید از رطوبت کافی برای تاثیر بیشتر سم برخوردار باشد. بنابراین در صورت خشک بودن زمین یک نوبت آبیاری مزرعه توصیه می‌شود.
در صورتی که پیشگیری‌های فوق انجام نشد و یا به عللی موثر واقع نشد و مزرعه باز هم به سس آلوده گردید لکه‌های آلوده به سس را می‌توان به روش‌های زیر از میان برد : پاشیدن محلول۱٪ پاراکوت(یا۳لیتر در هکتار)در منطقه آلوده به سس. سوزانیدن منطقه آلوده توسط شعله افکن و یا وسایل مشابه. پاکسازی مکانیکی منطقه از سس و بیرون بردن انگل به خارج از مزرعه.
در صورتی که منطقه وسیعب از مزرعه به سس آلوده باشد می‌توان توسط علفکش رانداپ(گلیفوزیت۴۱درصد ای سی) به میزان ۷۳۰-۳۶۰سی سی در هکتر زمانی که یونجه ارتفاع ۲۵- ۲۰ سانتی متر داشته باشد سمپاشی نمود. این سمپاشی باید یک با پس از ده روز تکرار شود. در یونجه سال اول سمپاشی باید در زمان ۸ برگی یونجه انجام پذیرد.
در زمان آلوده بودن یونجه به سس برداشت محصول باید قبل از به بذر رفتن سس صورت پذیرد تا از انتشار بذر ممانعت شود.
از سال دوم به بعد تاخیر در برداشت یونجه با سایه انداختن روی زمین مانع جوانه زنی بذر سس می‌شود
درزمان الوده بودن واز چین دوم میتوان از سم پرسوئیت نیز استفاده نمود.
اثر علف کش‌ها برروی سایر علف‌های هرز یونجه

بررسی و آزمایش اثر چند علفکش بر روی علفهای هرز یونجه در آذربایجان‌شرقی در دو منطقه محل اجرای طرح (مراغه - بستان‌آباد)نشان داده‌است کهاستفاده از علفکشهای بنتازون ۳ و ۲/۵ لیتر در هکتار، متری بوزین ۷۰۰-۱۰۰۰ گرم در هکتار نسبت به شاهد بدون وجین اختلاف معنی‌داری داشته از نظر تاثیر بر روی علفهای هرز پهن‌برگ در یک سطح آماری قرار گرفتند. علفکشهای متری بوزین ۱۰۰۰ و ۷۰۰ گرم در هکتار، هالوکسی فوپ اتیل ۲ لیتر در هکتار، فلوآزیفوپ بوتیل ۲ لیتر نسبت به شاهد بدون وجین اختلاف معنی‌داری داشته و از نظر تاثیر بر روی علفهای هرز باریک برگ در یک سطح واقع شده‌اند.

خواص دارویی

یونجه از نظر طب قدیم ایران گرم است. البته تاره آن گرم و تر و خشک شده آن گرم و خشک است.یونجه از نظر اینکه دارای بسیاری از مواد معدنی می‌باشد شیره آن برای بچه‌هایی که در حال رشد هستند و اسخوان بندی محکمی ندارند بسیار مفید است. حتی امروزه پودر این گیاه را در داروخانه‌ها می‌فروشند که آنرا

  می‌توان برای بچه‌های شیر خوار مصرف کرد. برای تهیه شیره یونجه باید مقدر ۳۰۰ گرم یونجه را در یک لیتر آب ریخت و آنرا جوشانید تا مقدر آب آن به نصف تقلیل یابد سپس آنرا صاف کرده و مقدر کمی عسل به آن اضافه کنید که بصورت شربت داراید. مقدر مصرف برای اطفال ۲۰۰ گرم در روز است و برای اطفال شیرخوار حدود ۵۰ گرم یم باشد که می‌توان به شیر آنها اضافه نمود. اشخاص بزرگسال هم برای بالا بردن انرژی می‌توانند از این شیره استفاده کنند.یونجه رابصورت تازه و یا جوانه آنها رابا سالاد میل کنید. جوانه یونجه را بصورت بسته بندی شده می‌توانید از سوپر مارکتها خریدری کنید.
یونجه ملین است.
یونجه دو برابر اسفناج آهن دارد بنابراین خون ساز است و برای کسانیکه به کم خونی مبتلا هستند مفید است.
یونجه بعلت درا بودن آهن برای درمان بیماری راشیتیسم بکار می‌رود.
عوارض کمبود ویتامین ث با خوردن یونجه از بین میرود.
یونجه تازه در بسیاری از کشورها مانند چین و روسیه و آمریکا به مقدر زیاد بجای اسفناج مصرف می‌شود.
یونجه را در داروخانه‌ها و فروشگاههای گیاهان دارویی و یا برخی از داروخانه‌ها بصورت پودر، کپسول و قرص بفروش می‌رسانند. مقدرمصرف آن سه قرص در روز است.
 
*با همه مزایایی که یونجه دارد در خوردن تازه آن نباید زیاده روی کرد زیرا بسیار نفاخ است و حتی حیواناتی که به مقدر زیاد از آن می‌خورند بعلت گاز زیاد ممکن است تلف شوند.ضماد پخته یونجه را اگر روزی چند بار روی اعضایی که رعشه دارند بگذارید آنها را شفا می‌دهد.
تخم یونجه قاعده آور است و برای این منظور تخم یونجه را بصورت دم کرده مصرف کنید.
دم کرده یونجه درمان اسهال است.
برای نرم کردن سینه و تسکین سرفه روزی ۲-۳ فنجان دم کرده تخم یونجه را مصرف کنید.
برای درمان رعشه تخم یونجه را در روغن زیتون بریزید و مدت یک هفته جلوی آفتاب بگذارید سپس آنرا صاف کنید و روزی چند قاشق از آنرا بخورید و همچنین روی اعضایی که رعشه دارند بمالید.
یونجه حاوی مقدرزیادی ویتامین است. کوبیده آن زخم را به سرعت الیتام داده و از خونریزی جلوگیری می‌کند.

مواد معدنی وپروتین ها

یونجه سرشار از ویتامین‌های A,C,E,K و همچنین دارای آمیلاز که آنزیم مخصوص هضم مواد نشاسته‌ای است می‌باشد.
آنزیم‌های بسیاری در یونجه یافت می‌شود به‌عنوان مثال می‌توان از امولسین، اینورتاز، و پکتیاز نام برد. یونجه دارای حدود ۲۰٪‌پروتئین می‌باشد پروتئین‌های موجود در یونجه عبارت‌اند از:
لیزین، ‌آرژنین، هیستیدین، آدنین، فنیل آلانین، ‌آسپاراژین و سیستین. یونجه دارای اسید فسفریک نیز هست. یونجه همچنین دارای منیزیوم، آهن و مقدر جزئی ارسنیک و سیلیس است. بنابراین یونجه از نظر مواد غذایی بسیار قوی است و غذای خوبی برای انسان و حیوانات است.
منابع جزوه زراعت گیاهان علوفه‌ای مهندس علیها دانشگاه آزاد
زراعت در مناطق خشک دکتر عوض کوچکی
شیمی.پرویز (سس و مبارزه با آن زیتون شماره ۱۳۳)
مداح. محمد باقر.(سس یونجه و مبارزه با آن از انتشارات ترویج شماره ۱۶۳

بررسی ماشین های فرآوری مواد زائد

 بررسی ماشین های فرآوری مواد زائد
در این مقاله به بررسی ماشین هایی خواهیم پرداخت که جهت فرآوری مواد زائد در کشاورزی بکار می روند. ماشین های زیادی وجود دارند که با کارکرد مناسب می توانند بازیابی و کاربرد مواد زائد را محقق سازند. 

هدف اصلی از خرد کردن مواد، کاهش حجم و سهولت در بازیابی آنهاست. برای مثال برای خرد کردن چوب و تبدیل آنها به تکه های کوچک از دستگاه های ساده ای استفاده می شود که یا از محور تراکتور و یا موتور الکتریکی نیرو می گیرند. ماشین های بزرگتر تخصصی تر بوده و گرانتر خواهند بود. این نوع از خردکن ها محور متحرکۀ مستقلی داشته و معمولاً با نیرویی بیش از 200 کیلو وات کار می کنند. 

مقالۀ حاضر در مورد خردکن های جدید 5000s-181024 Komptech می باشد که قابلیت خرد کردن مواد متنوعی را دارند. آزمون بر روی مواد مختلف و با سختی های متفاوت انجام گرفت. 

همچنین ماشین های 5000s-181024 Komptech و Crambo 5000 نیز بطور همزمان مورد بررسی قرار گرفته و از لحاظ ظرفیت و کیفیت کاری مقایسه شدند.

مقدمه:

در این تحقیق ضایعات چوبی را خرد کرده و آزمایش انجام دادیم. زیرا بقایای گیاهی و ضایعات چوبی را به منظور تجزیۀ سریعتر خرد می کنند. 

در سالهای اخیر فرآوری ضایعات در کشاورزی جایگاه ویژه ای پیدا کرده است. ماشین های زیادی جهت خردکردن و بازیافت ضایعات کشاورزی ابداع شده اند. چوب ها و مواد فیبری که در کشاورزی بوجود می آیند، می توانند پس از خردشدن جهت تهیۀ کمپوست یا به عنوان مواد زائد(biowaste) طبیعی بکار روند. این چوب ها و فیبرهای ریز را می توان جهت سوزاندن و استفاده از انرژی حرارتی نیز بکار برد. سوخت در جایگاه ها و محفظه های خاصی که بتوان از انرژی آنها استفاده نمود، می تواند بازیافت آنها را مقدور سازد. بدین منظور بایستی سایز این قطعات چوبی و فیبری را کاهش داد که ماشین ها و ادوات خاصی برای این کار درست شده اند. بیومس های چوب و فیبری را می توان از منابع انرژی شمرد که از چمن زارها، چراگاه ها، خارها، باغ و پارکها، و هرس کردن تاکستانها و ... می توان بدست آورد. 

شکی نیست که این منبع انرژی تجدیدپذیر، قابل دسترس و کم آلاینده تر است. بطوریکه از مدتها پیش تا به حال در ایالت Slovenia چوب و منابع فیبری یکی از منتابع مهم انرژی بوده است. با توجه به هشدارها و قوانین اتحادیۀ ارپا، بایستی سوخت هایی را بکار برد که دی اکسیدکربن کمتری تولید نموده و تجدیدپذیر باشند. 

در واقع، تکنولوژی بکارگیری بیومس را می توان یکی از روش های سازگار با محیط زیست نامید. این نوع سوختها آلودگی کمتری نسبت به سوخت های فسیلی داشته و سریعتر تجدید می شوند. 

مزایای بکارگیری بیومس های چوبی و فیبری را می توان به صورت زیر نامید:


 بیودیزل2 

استخراج روغن گیاهی و استفاده از آن به عنوان سوخت

 

 در موتورهای دیزل، روغن های گیاهی یکی از جانشین ها یا مکمل های جالب برای سوخت های فسیلی محسوب می شوند. آزمایشات در اکثر کشورها نشان داده اند که روغن های گیاهی را علی رغم محدودیت هایش، می توان با موفقیت در موتورهای دیزلی بکار برد.

روغن های گیاهی یا نباتی(VO) آمیزه ای از تری گلسیریدها هستند که در واقع استرهای گلیسیریدی اسیدهای چرب محسوب می شوند. مدت کوتاهی است که این مواد روغنی به عنوان سوخت موتورهای دیزلی بکار گرفته می شوند. اطلاعات و تجربیات در مورد کاربرد طولانی مدت روغن های گیاهی به عنوان سوخت محدودند. با این حال، مشکلاتی از قبیل گرفتگی نازل های انژکتور، چسبیدن رینگ های پیستون، و پلیمریزه شدن روغن در محفظه میل لنگ گزارش شده اند. مطالعات جهت رفع این مشکلات و بررسی سایر محدودیت ها در این زمینه ادامه دارند. بر اساس یافته های کوتاه مدت، نتایج زیر را می توان در کاربرد روغن های گیاهی به عنوان سوخت جایگزین نوشت:

1- کاربرد VO چه بطور خالص و چه بطور ترکیبی، در موتورهایی که محفظه پیش احتراق دارند، بهتر از موتورهای معمولی که در آنها تزریق مستقیم داریم، جواب می دهد.

2- عمده ترین مشکل مصرف VO در موتورها ناشی از سوخت ناقص آن می باشد.

3- اگر شرایط سوخت مناسب بوده و تعویض روغن بطور مرتب انجام گیرد، روغن در محفظه میل لنگ تجمع نکرده(پلیمریزه نمی شود) و روانکاری در این قسمت با مشکلی مواجه نخواهد شد.

4- روغنهای گیاهی در شرایط دمایی متوسط کارایی مناسبی دارند. ولی در دمای نزدیک به انجماد سیستمی برای کاربرد بهتر آن ابداع نشده است. در این گونه موارد، با گرم کردن مجاری انتقال سوخت نیز نمی توان ویسکوزیته روغن را تا حد قابل قبول کاهش داد.

5- متیل و اتیل استر روغن های گیاهی می تواند هم در موتورهای تزریق مستقیم و هم در موتورهایی که محفظه پیش احتراق دارند، بخوبی کار کند ولی نقطه ابری شدن آنها 2- تا 4 درجه است که کارایی آنها را در شرایط دمایی مختلف محدودتر کرده است.

6- ارزش حرارتی روغن های گیاهی چه بصورت خالص و چه بصورت ترکیبی، به حد کافی نزدیک به ارزش حرارتی دیزل می باشد، از اینرو در شرایط 75-80% نیروی تراکتور، افت فاحشی در نیرو ایجاد نمی شود.

7- میکروامولسیون ها می توانند چگالی روغن ها را تا حد قابل قبولی نزدیک به دیزل کنند(mm2/s0/4-9/1). این امولسیون ها در شرایط دمایی مختلف پایداری بیشتری دارند ولی تولید آنها هزینه زیادی در بر دارد.

8- کاربرد روغن بزرک در آزمون های موتور باعث مشکلات عدیده ای شده است. از اینرو بکار گیری روغن بزرک در موتورهای دیزلی تقریباً منسوخ شده است.

9- تمام گونه های روغن سویا باید قبل از مصرف صمغ گیری شده و روغن های آفتاب گردان نیز باید موم زدایی شوند.

10- سوخت های ترکیبی یا هیبرید بهتر از روغن های خالص جواب داده اند.

11- همه روغن های گیاهی باید طوری تصفیه شوند که قابلیت عبور از فیلترهای 3میکرومتری را داشته باشند.

12- روغن های شوینده و روانساز یا CD، بهتر از نوع CC جواب خواهند داد زیرا محصولات حاصل از احتراق در آنها بیشتر معلق بوده و رسوب کمتری خواهیم داشت. 

آزمون های طولانی مدت موتور(1000 ساعت یا بیشتر) در حال بررسی اند.

جهت تطبیق بهتر موتور و سوخت ها، تحقیقات بر روی خواص فیزیکی وشیمیایی روغن های گیاهی ادامه دارد.




 نانوتكنولوژي و صنعت 
فناوري نانو ميتواند اثرات قابل توجهي در صنعت نفت داشته باشد، در مطلب زير بعد از اشاره به برخي از اين تأثيرات، تعدادي از كاربردهاي فناوري نانو در صنعت نفت بويژه در بحث آلودگي محيط زيست و نيز سنسورهاي نانو به طور مختصر معرفي گرديده است: 

مقدمه هنگامي كه ريچارد اسملي ( Richard Smally ) برندة جايزة نوبل، بالك مينسترفلورسنس را در سال 1985 در دانشگاه رايس كشف نمود،‌ انتظار اندكي داشت كه تحقيق او بتواند صنعت نفت را متأثر سازد. سازمان انرژي آمريكا ( DOE ) سرمايه‌گذاري خود را در قسمت فناوري نانو با 62 درصد افزايش داد تا مطالعات لازم در زمينة‌ موادي با نام‌هاي باكي‌بال‌ها ( Bulky Balls ) و باكي‌تيوب‌ها ( Bulky Tubes )‌ استوانه‌هاي كربني كه داراي قطر متر مي‌باشند صورت گيرد. نانولوله‌هاي كربني با وزني در حدود وزن فولاد، صد برابر مستحكم تر از آن بوده، داراي رسانش الكتريكي معادل با مس و رساني گرمايي هم ارز با الماس مي‌باشند. نانوفيلترها مي‌توانند به جداسازي مواد در ميدان‌هاي نفتي كمك كنند و كاتاليست‌هاي نانو مي‌توانند تأثير چندين ميليارد دلاري در فرآيند پالايش به‌دنبال داشته باشند. از ساير مزاياي نانولوله‌هاي كربني مي‌توان به كاربرد آن‌ها در تكنولوژي اطلاعات (‌ IT ) نظير ساخت پوشش‌هاي مقاوم در مقابل تداخل‌هاي الكترومغناطيسي، صفحه‌هاي نمايش مسطح، مواد مركب جديد و تجهيزات الكترونيكي با كارآيي زياد اشاره نمود. 

علم نانو يك تحول بزرگ در مقياس بسيار كوچك 

بسياري از محققان و سياستمداران جهان معتقدند كه علم نانو مي‌تواند تحولات اساسي در صنعت جهاني ايجاد نمايد صنعت نفت نيز از پيشرفت اين تكنولوژي بهره‌مند خواهد گشت. 

علم نانو مي‌تواند به بهبود توليد نفت و گاز با تسهيل جدايش نفت وگاز در داخل مخزن كمك نمايد. اين كار با درك بهتر فرآيندها در سطوح مولكولي امكانپذير مي‌باشد. با توجه به اينكه نانو مربوط به ابعادي در حدود متر مي‌باشد، نانوتكنولوژي به مفهوم ساخت مواد و ساختارهاي جديد توسط مولكول‌ها و اتم‌ها در اين مقياس مي‌باشد. 

خوشبختانه كاربردهاي عملي نانو در صنعت نفت جايگاه‌ ويژه‌اي دارند. نانوتكنولوژي ديدگاه‌هاي جديد جهت استخراج بهبوديافتة نفت فراهم كرده است. اين تكنولوژي به جدايش موثرتر نفت و آب كمك مي‌كند . با افزودن موادي در مقياس نانو به مخزن مي‌توان نفت بيشتري آزاد نمود. همچنين مي‌توان با گسترش تكنيك‌هاي اندازه‌گيري توسط سنسورهاي كوچك،‌ اطلاعات بهتري دربارة مخزن بدست آورد. 

مواد نانو 

صنعت نفت تقريباً در تمام فرآيندها احتياج به موادي مستحكم و مطمئن دارد. با ساخت موادي در مقياس نانو مي‌توان تجهيزاتي سبكتر، مقاومتر و محكم‌تر از محصولات امروزي توليد نمود. شركت نانوتكنولوژي GP در هنگ‌كنگ يكي از پيشگامان توسعة كربيد سيليكون، يك پودر سراميكي در ابعاد نانو مي‌باشد. 

با استفاده از اين پودرها مي‌توان مواد بسيار سختي توليد نمود. اين شركت در حال حاضر مشغول مطالعه و تحقيق بر روي ساير مواد مركب مي‌باشد و معتقد است كه مي‌توان با نانوكريستال‌ها تجهيزات حفاري بادوامتر و مستحكم‌تري توليد كرد. همچنين متخصصان اين شركت يك سيال جديد حاوي ذرات و نانوپودرهاي بسيار ريز توليد نموده‌اند كه به‌طور قابل توجهي سرعت حفاري را بهبود مي‌بخشد. اين مخلوط آسيب‌هاي وارده به ديوارة مخزن در چاه را حذف نموده و قابليت استخراج نفت را افزايش مي‌بخشد. 

آلودگي 

آلودگي توسط مواد شيميايي و يا گازهاي آلاينده يك مبحث بسيار دشوار در توليد نفت و گاز مي‌باشد. نتايج بدست‌آمده از تحقيقات دانشمندان حاكي از آن است كه نانوتكنولوژي مي‌تواند تا حد مطلوبي به كاهش آلودگي كمك كند. در حال حاضر فيلترها و ذراتي با ساختار نانو در حال توسعه مي‌باشند كه مي‌توانند تركيبات آلي را از بخار نفت جدا سازند. اين نمونه‌ها عليرغم اينكه اندازه‌اي در حدود چند نانومتر دارند، داراي سطح بيروني وسيعي بوده و قادر به كنترل نوع سيال گذرنده از خود مي‌باشند. همچنين كاتاليست‌هايي با ساختار نانو جهت تسهيل در جداسازي سولفيد هيدروژن، آب، مونوكسيدكربن، و دي‌اكسيد كربن از گاز‌طبيعي در صنعت نفت بكار گرفته مي‌شوند. در حال حاضر مطالعاتي بر روي نمونه‌هايي از خاك رس در ابعاد نانو و جهت تركيب با پليمرهايي صورت مي‌پذيرد كه بتوانند هيدروكربن‌ها را جذب نمايند. بنابراين مي‌توان باقيمانده‌هاي نفت را از گل حفاري جدا نمود. 

سنسورهاي هيدروژن خود تميز كننده 

خواص فوتوكاتاليستي نانوتيوب‌هاي تيتانيا در مقايسه با هر فرمي از تيتانيا بارزتر مي‌باشد، بطوري‌كه آلودگي‌هاي ايجادشده تحت تابش اشعة ماوراء بنفش به‌طور قابل توجهي از بين مي‌روند. تا اينكه سنسورها بتوانند حساسيت اصلي خود نسبت به هيدروژن را حفظ نمايد. تحقيقات انجام‌گرفته در اين زمينه حاكي از آن است كه نانوتيوب‌هاي تيتانيا داراي يك مقاومت الكتريكي برگشت‌پذير مي‌باشند، بطوري‌كه اگر هزار قطعه از آن‌ها در مقابل يك ميليون‌ اتم هيدروژن قرار بگيرند، مقاومت الكتريكي آن در حدود يكصد ميليون درصد افزايش مي‌يابد. 

سنسورهاي هيدروژن بطور گسترده‌اي در صنايع شيميايي، نفت و نيمه‌رساناها مورد استفاده قرار مي‌گيرند. از آنها جهت شناسايي انواع خاصي از باكتري‌هاي عفونت‌زا استفاده مي‌گردد. به‌ هر حال محيط‌هايي نظير تأسيسات و پالايشگاه‌هاي نفتي كه سنسورهاي هيدروژن از كاربردهاي ويژه‌اي برخوردار مي‌باشند، مي‌توانند بسيار آلوده و كثيف باشند اين سنسورهاي هيدروژن نانوتيوب‌هاي تيتانيا هستند كه توسط يك لاية غيرپيوسته‌اي از پالاديم پوشانده شده‌اند. محققان اين سنسورها را به مواد مختلفي نظير اسيد استريك ( يك نوع اسيد چرب )‌، دود سيگار و روغن‌هاي مختلفي آلوده نمودند و سپس مشاهده كردند كه تمام اين آلوده‌كننده‌ها در اثر خاصيت فوتوكاتاليستي نانوتيوب‌ها از بين مي‌روند. حد نهايي آلودگي‌ها زماني بود كه دانشمندان اين سنسورها را در روغن‌هاي مختلفي غوطه‌ور ساخته و سنسورها توانستند خواص خود را بازيابند. محققان سنسورها را در دماي اتاق به مقدار هزار قطعه در مقابل يك ميليون ‌اتم هيدروژن در معرض اين گاز قرار دادند و مشاهده نمودند كه در طرح‌هاي اولية سنسور مقاومت الكتريكي آن به ميزان 175000 درصد تغيير مي‌كند. سپس سنسورها را توسط لايه‌اي به ضخامت چندين ميكرون از روغن موتور پوشاندند تا بطور كلي حساسيت آن‌ها نسبت به هيدروژن از بين برود. سپس اين سنسورها را در هواي عادي به ‌مدت 10 ساعت در معرض نور ماوراء بنفش قرار دادند و پس از يك ساعت مشاهده نمودند كه سنسورها مقدار قابل توجهي از حساسيت خود را بدست آورده‌ و پس از گذشت 10 ساعت تقريباً بطور كامل به وضعيت عادي خود بازگشتند. 

عليرغم قابليت بازگشتي بسيار مناسب اين سنسورها نمي‌توانند پس از آلودگي به انواع خاصي از آلوده‌كننده‌ها حساسيت خود را باز يابند براي مثال روغن WQ -40 به علت دارابودن مقداري نمك خاصيت فوتوكاتالسيتي نانوتيوب‌ها را تا حد زيادي از بين مي‌برد. 

با افزودن مقدار اندكي از فلزات مختلف نظير قلع، طلا، نقره، مس و نايوبيم، يك گروه متنوعي از سنسورهاي شيميايي بدست مي‌آيند. اين فلزات خاصيت فوتوكاتاليستي نانوتيوب‌هاي تيتانيا را تغيير مي‌دهند. به هر حال سنسورها در يك محيط غيرقابل كنترل در دنياي واقعي توسط مواد گوناگوني نظير بخار‌هاي آلي فرار، دودة كربن و بخارهاي نفت و همچنين گرد و غبار آلوده مي‌گردند. قابليت خودپاك‌كنندگي اين سنسورها طول عمر آن‌ها را افزايش و از همه مهمتر خطاي آنها را كاهش مي‌دهد. 

سنسورهاي جديد در خدمت بهبود استخراج نفت 

براساس آخرين اطلاعات چاپ شده توسط سازمان انرژي آمريكا، استخراج نفت در حدود دو سوم از چاه‌هاي نفت آمريكا اقتصادي نمي‌باشد. با توجه به دما و فشار زياد در محيط‌هاي سخت زيرزميني، سنسورهاي قديمي الكتريكي و الكترونيكي و ساير لوازم اندازه‌گيري قابل اعتماد نمي‌باشند و در نتيجه شركت‌هاي استخراج‌ كنندة‌ نفت در تهية ‌اطلاعات لازم و حساس جهت استخراج كامل و مؤثر نفت از مخازن با برخي مشكلات مواجه مي‌باشند. 

در حال حاضر محققان در آزمايشگاه فوتونيك دانشگاه صنعتي ويرجينيا در حال توسعة يك‌سري سنسورهاي قابل اعتماد و ارزان از فيبرهاي نوري جهت اندازه‌گيري فشار، دما، جريان نفت و امواج آكوستيك در چاه‌هاي نفت مي‌باشند. اين سنسورها به‌علت مزايايي نظير اندازة كوچك ،‌ايمني در قبال تداخل الكترومغناطيسي ، قابليت كارآيي در فشار و دماي بالا و همچنين محيط‌هاي دشوار، مورد توجه بسيار قرار گرفته‌اند. از همه مهم‌تر اينكه امكان جايگزيني و تعويض اين سنسورها بدون دخالت در فرآيند توليد نفت و باهزينة‌ مناسب فراهم مي‌باشد. در حال حاضر عمل جايگزيني و تعويض سنسورهاي قديمي در چاه‌هاي نفت ميليون‌ها دلار هزينه در پي دارد. سنسورهاي جديد از نظر توليد بسيار مقرون ‌به صرفه بوده و اندازه‌گيري‌هاي دقيق‌تري ارائه مي‌دهند. 

انتظار مي‌رود كه تكنولوژي اين سنسورها توليد نفت را با ارائه اندازه‌گيري‌هاي دقيق و قابل اعتماد و كاهش ريسك‌هاي همراه با اكتشاف و حفاري نفت بهبود بخشد. همچنين سنسورهاي جديد به‌علت برخي كاربردهاي ويژه نظير استخراج دريايي و افقي نفت، جايي كه بكاربستن سنسورهاي قديمي در چنين شرايطي بسيار مشكل مي‌باشد، از توجه ويژه‌اي برخوردارند.

سایت آکسفورد برای مطالب کشاورزی

این لینک رو دنبال کرده و در قسمت ثبت نام اطلاعات را وارد کنید. 


پسورد و یوزرنیم شما بصورت مجانی بوده و می توانید مقالات علمی را با فرمت آکروبات ریدر دریافت نمایید.

http://jxb.oxfordjournals.org

کاربردهای فناوری نانو در کشاورزی

فناوري نانو هيچ زمينه علمي را به حال خود رها نکرده است . علوم کشاورزي نيز از اين قاعده جدا نيستند .تا به حال کاربردهاي متعددي از فناوري نانو در کشاورزي ، صنايع غذايي و علوم دامي مطرح شده است. 

رابطه ميان فناوري نانو وعلوم کشاورزي در زمينه هاي زير قابل بررسي است :
1- نياز به امنيت در کشاورزي و سيستم هاي تغذيه اي
2- ايجاد سيستم هاي هوشمند براي پيشگيري و درمان بيماريهاي گياهي
3- خلق وسايل جديد براي پيشرفت در تحقيقات بيولوژي و سلولي
4- بازيافت ضايعات حاصل از محصولات کشاورزي 

از بين تدابير موجود در مديريت آفات کشاورزي استفاده از آفت کش ها و سموم سريعترين و ارزان ترين روش براي واکنش به يک وضيت اضطراري است .

روش هاي کنترل زيستي در حال حاضر بسيار هزينه بر هستند . در اين روش ها کنترل آفت از طريق يکي از دشمنان طبيعي آن آفت صورت مي گيرد . امروزه مصرف بي رويه آفت کش ها مشکلات زيادي را ايجاد کرده اند اين مشکلات شامل اثرات سوء بر سلامت انسان ( ايجاد مسموميت هاي حاد يا بيماري هاي مزمن ) ، تاثير اين مواد بر حشرات گرده افشان و حيوانات اهلي مزارع و همچنين ورود اين مواد به آب و خاک و تاثير مستقيم وغير مستقيم آن در اين نظام هاي زيستي مي باشد .

مصرف بي رويه آفت کش ها محصولات کشاورزي را نيز به منبع ذخيره سم تبديل مي کند

مهمترين سوال در زمينه استفاده از آفت کش ها اين است که :چقدر از اين سموم استفاده کنيم ؟

استفاده از داروهاي (سموم) هوشمند در ابعاد نانو مي تواند راه حل مناسبي باشد . اين داروها که قابليت حرکت در گياه را دارند در بسته هايي که حاوي نشاني خاصي هستند قرار ميگيرند .برچسب نشاني يک کد مولکولي است که بر روي بسته نصب شده و به بسته اجازه ميدهد که به بخشي از گياه که مورد حمله عامل بيماري يا آفت قرار گرفته تحويل داده شود . اين ناقلين در ابعاد نانو همچنين داراي خود تنظيمي نيز مي باشند به اين معني که دارو فقط به ميزان لازم به بافت گياهي تحويل داده مي شود .
دقت در رديابي بافت هدف و ميزان اندک اما موثر دارو باعث مي شود استفاده از سموم در کشاورزي به حداقل برسد .
همه ما ميدانيم که پيشگيري بر درمان مقدم است . بيماري هاي گياهي نيز از روي علائمي مانند تغيير رنگ يا تغيير شکل اندام ها شناسايي مي شوند ولي مسئله اينجاست که اين علائم مدتها پس از ورود عامل بيماري به بافت گياه بروز پيدا مي کنند به همين خاطر با سريعترين اقدام ها براي جلوگيري از شيوع بيماري باز هم مقداري از محصول از بين مي رود . در نتيجه نياز به ابزاري که به کمک آن بتوان در همان مراحل ابتدايي ورود عامل بيماري، آن را کنترل و مهار کرد بسيار ضروري به نظر ميرسد. 
نانو حسگرهاي زيستي ابزارهايي هستند که که از تلفيق ابزارهاي شيميايي ، فيزيکي و زيستي بدست آمده اند. 


تصوير ورود يک نانوحسگر زيستي به درون يک سلول 

اين حسگرها شامل ترکيبات زيستي مانند يک سلول ، آنزيم و يا آنتي بادي متصل به يک مبدل انرژي هستند و قادرند که تغييرات ايجاد شده در مولکول هاي اطراف خود را گزارش دهند . اين گزارش ها توسط سيگنالهايي که مبدل انرژي به تناسب با مقدار آلودگي توليد ميکند دريافت مي شوند. بنابراين اگر تجمع زيادي از عامل بيماري در اطراف اين حسگرها وجود داشته باشد سيگنال هاي قوي فرستاده مي شوند . ارزيابي حضور آلاينده ها در محيط توسط حسگرها در چند دقيقه ميسر است اما با استفاده از روش هاي رايج حداقل 48 ساعت زمان براي تشخيص نياز است .
استفاده از نانوحسگرهاي زيستي در بسته هاي غذايي نيز کاربرد که در صورت شروع فساد مواد غذايي مي توانند هشدار دهنده باشند .

از ديگر کاربردهاي فناوري نانو در صنايع غذايي ايجاد پلاستيک هاي جديد در صنعت بسته بندي مواد غذايي است . در توليد اين پلاستيک ها از فناوري نانو ذرات استفاده شده است . اکسيژن مسئله سازترين عامل در بسته بندي مواد غذايي است زيرا اين عنصر باعث فساد چربي مواد غذايي و همچنين تغيير رنگ آنها ميشود . در اين پلاستيک جديد نانوذرات به صورت زيگزاگ قرار گرفته اند و مانند سدي مانع از نفوذ اکسيژن مي شوند .
به بيان ديگر مسيري که گاز بايد براي ورود به بسته طي کند طولاني مي شود . به همين خاطر مواد غذايي در اين بسته ها تازگي خود را بيشتر حفظ مي کنند .


با طولاني کردن مسير حرکت مولکولهاي اکسيژن، مواد غذايي ديرتر فاسد مي شوند.

فناوري نانو با استفاده از فرايندهاي طبيعي زيستي ، شيميايي و فيزيکي در بازيافت مواد باقيمانده از محصولات کشاورزي و تبديل آنها به انرژي و يا مواد شيميايي صنعتي نيز نقش دارد . به طور مثال از زمان برداشت پنبه تا توليد پارچه بيش از 25 % الياف به ضايعات تبديل مي شوند . در دانشگاه کرنل در آمريکا روشي تحت عنوان «ريسندگي الکتريکي» ابداع شده که با استفاده از اين روش از ضايعات پنبه محصولاتي مانند کلافهاي پنبه و نخ البته با کيفيت پايين تر توليد ميکنند . دانشمندان علوم پليمر از اين روش براي توليد نانو فيبرها از سلولز که 90% الياف پنبه را تشکيل مي دهد استفاده کرده اند و اليافي کمتر از 100 نانومتر توليد کرده اند که 1000 بار کوچکتر از الياف فعلي است . 

يکي از کاربردهايي که براي اين الياف ريز سلولزي بيان شده جذب آفت کش ها و کودهاي شيميايي از محيط براي جلوگيري از ورود آنها به اکوسيستم و رها کردن مجدد اين مواد در محيط در مواقع مورد نياز است . 

از ديگر محصولات فناوري نانو ، نانو کاتاليزورها هستند که قابليت تبديل روغن هاي گياهي به سوخت را جهت ايجاد منابع جديد انرژي دارند .

پيشرفت در زمينه علوم گياهي ، کشاورزي و صنايع غذايي رابطه مستقيمي با پيشرفت در تحقيقات زيست شناسي سلولي و مولکولي دارد . توليد ابزارهاي جديد تحول شگرفي در تحقيقات سلولي و مولکولي ايجاد کرده است . امروزه ميکروسکوپ هايي که قابليت ايجاد مشاهده در مقياس نانو را دارند در توسعه علوم زيستي نقش مهمي را ايفا مي کنند.

منبع:http://www.nanoclub.ir

شرح وظايف تفصيلي مراكز ترويج و خدمات جهاد كشاورزي

شرح وظايف تفصيلي مراكز ترويج و خدمات جهاد كشاورزي
به استناد«دستورالعمل طرح ساماندهي مراكز» موضوع ابلاغيه وزير محترم جهاد كشاورزي
1-اجراي سياستهاي وزارتخانه (مورد اشاره در دستورالعمل طرح ساماندهي) در راستاي كاهش امور اجرايي و حذف فعاليتهاي تصدي گري در مراكز و واگذاري آنها به بخش خصوصي
2-زمينه سازي و هدايت وظايف مراكز در جهت اجراي هر چه بيشتر فعاليتهاي آموزشي و ترويجي
3-جمع آوري آمار و اطلاعات فني،تخصصي مورد نياز ترويج و نظام بهره برداري و ساير بخشهاي تخصصي دهستان،شهرستان و استان
4-بررسي و شناخت منابع، ظرفيتها، امكانات و تنگناهاي توليدي در بخش كشاورزي و ارائه آن به سطح شهرستان
5-جمع آوري آمار و اطلاعات جامع مورد نياز براي هر يك از كشاورزان و بهره برداران بمنظور استفاده در برنامه ريزيهاي سازمان
6-نيازسنجي برنامه هاي آموزشي و ترويجي با استفاده از نظرات و خواسته هاي كشاورزان و با توجه به آمار و اطلاعات كشاورزي موجود در خصوص هر يك از بهره برداران
7- اجراي دوره هاي مصوب آموزشي،ترويجي،كارگاههاي آموزشي، بازديدهاي ترويجي، ايجاد مزارع نمايشي و الگويي با هماهنگي اداره ترويج شهرستان
8-همكاري در اجراي طرحهاي مطالعاتي، تحقيقاتي و پژوهشي، تحقيقي ، ترويجي و تحقيقي و تطبيقي
9-ارائه خدمات مشاوره اي فني به توليدكنندگان و بهره برداران در مزرعه و واحدهاي توليدي
10- اطلاع رساني در جهت افزايش آگاهيها و مهارتهاي فني كشاورزي با استفاده از فن آوريها و نتايج تحقيقاتي مناسب و كاربردي
11- همكاري در شناسايي،انتخاب،سازماندهي و بكارگيري مددكاران ترويجي،رهبران محلي و نظارت بر عملكرد سربازان سازندگي
12- شناسايي و معرفي كشاورزان و توليدكنندگان نمونه و نخبگان بخش كشاورزي به شهرستان
13- برگزاري جلسات توجيهي مستمر با كشاورزان در سطح روستاها و برقراري ارتباط دو سويه با آنها به منظور پيشبرد فعاليتهاي مرتبط باح يطه وظايف جهاد كشاورزي
14- همكاري در برپايي نمايشگاهها ، جشنواره ها و گردهمايي هاي توليدكنندگان و بهره برداران ، مددكاران ترويجي و ...
15- توزيع نشريات و بسته هاي آموزشي ، ترويجي و ارائه مقالات جهت درج در نشريات آموزشي
16- زمينه سازي در جهت تشكيل نهادها و تشكلهاي غيردولتي بمنظور واگذاري امور اجرايي و تصدي گري به آنها
17- توسعه تعاونيهاي توليد و تشويق و ترغيب كشاورزان در اصلاح نظام بهره برداري و توسعه مكانيزاسيون كشاورزي
18- شناسايي، بكارگيري و نظارت بر شيوه تدريس مربيان آموزشي با هماهنگي اداره ترويج شهرستان
19- نظارت مستمر بر طرحها و پروژه هاي مصوب در حوزه دهستان و انعكاس مسائل و مشكلات آن به واحدهاي ذيربط در سطح شهرستان 
20- مسئله يابي و نيازسنجي پروژه هاي تحقيقاتي و انعكاس آن به شهرستان جهت طرح در شوراي هماهنگي ترويج و نظام بهره برداري 

50نکته در مورد نگهداری از گل و گیاه

50نکته در مورد نگهداری از گل و گیاه

 

غنچه‌های گل رز یا میخک در صورتی‌که بسیار بسته باشند هرگز باز نمی‌شوند بنابراین از خرید آنها خودداری کنید.

   

۱) غنچه‌های گل رز یا میخک در صورتی‌که بسیار بسته باشند هرگز باز نمی‌شوند بنابراین از خرید آنها خودداری کنید.

۲) به هنگام قرار دادن گل در گلدان برگ‌هائی را که در آب قرار می‌گیرند ببرید. توجه کنید که برگ‌ها زودتر از گل از بین می‌روند پس سعی کنید برگ‌های سالم و تازه انتخاب نمائید. قبل از گل‌آرائی ساقه‌های نرم را با قیچی ببرید.

۳) می‌توانید یک توری سیمی در ته گلدان قرار داده و ساقه‌های گل‌ها را در آن قرار دهید.

۴) برای نگهداشتن شاخه‌های گل در گلدان می‌توانید یک نوار چسب را به‌طور افقی و عمودی بر لبهٔ گلدان بچسبانید.

۵) اگر از کودهائی استفاده می‌کنید که از فضولات پرندگان تهیه شده‌اند قبل از استفاده، آنها را با انواع قارچ‌کش‌ها ضدعفونی کنید.

۶) هرگز گلدان گل را مستقیم در برابر نور خورشید نگذارید.

۷) برای آبیاری گل‌ها همیشه از آب ولرم استفاده کنید چون آب سرد و یا گرم به گل‌ها لطمه می‌زند.

۸) گاهی پیش می‌آید که گلدان شما بزرگ‌تر از تعداد گل‌هائی است که دارید در این‌صورت یک لیوان کوچک را پر از آب کرده و درون گلدان قرار دهید. سپس گل‌ها را داخل لیوان بگذارید.

۹) اگر گلدان شما ترک کوچکی دارد، ترک را با کمی موم نرم شمع بگیرید.

۱۰) هنگام خرید گلدان توجه کنید که گل‌ها در گلدان کریستال زیباتر به‌نظر می‌آیند.

۱۱) اگر ساقه‌ٔ گل‌های شما خمیده هستند ساقه‌ها را برای ۱۰ ثانیه در آب سرد غوطه‌ور کنید، جریان هوا در ساقه متوقف می‌شود.

۱۲) در یک سیب‌زمینی خام سوراخ‌هائی ایجاد کرده و هر گل رز را در یکی از این سوراخ‌ها بگذارید. عمر گل‌های شما طولانی‌ می‌شود.

۱۳) برای خشک کردن گل‌ها آنها را به حالت واژگون آویزان کنید.

۱۴) گل لاله تازه را با سفیدهٔ تخم‌مرغ رنگ کنید تا بسته بماند.

۱۵) به هنگام خریداری گیاه پشت و روی آن را با دقت نگاه کنید تا آفت زده نباشد.

۱۶) گل‌های رز خشک را روی یک کتری آب جوش نگه دارید تا دوباره تازه شود.

۱۷) از مایکروویو نیز برای خشک کردن گل‌ها می‌توانید استفاده کنید.

۱۸) یک پیمانه شکر را در آب حل نموده و گل‌ها را در این شربت فرو کنید و بگذارید خشک شود گل‌های شما بلورین نشان داده می‌شوند.

۱۹) برای تمیزی گلدا‌ن‌ها از یک سفید کننده استفاده کنید.

۲۰) گل‌هائی که برای گذاشتن روی میز ناهارخوری انتخاب می‌کنید باید ساقه‌ای کوتاه داشته باشد تا جلوی دید را نگیرند.

۲۱) برگ گلدان‌ها را با شیر پاک کنید تا براق و زیبا شوند.

۲۲) برای سمپاشی از آب تنباکو استفاده کنید چون خطری برای انسان ندارد.

۲۳) گرده گل می‌تواند بر روی قالی لک بیندازد برای جلوگیری با یک نوار چسب آن را بردارید.

۲۴) هنگام جابه‌جائی کاکتوس مواظب باشید دست‌هایتان آسیب نبیند برای این منظور می‌توانید از یک تکه موکت استفاده کنید.

۲۵) وقتی از گل فروشی گیاهی آپارتمانی می‌خرید آن را در یک کارتن قرار داده و به خانه ببرید تا هوای سرد باعث پژمردگی آن نگردد.

۲۶) گل‌ها را شب هنگام بچینید تا عمر بیشتری داشته باشد.

۲۷) بسیاری گل‌ها در هوای مرطوب زودتر از بین می‌روند مثل زنبق سفید، پس یک سنگریزه در ته گلدان قرار دهید تا آب زودتر خارج شود.

۲۸) وسائل باغبانی را داخل خانه نیاورید چون آ فات و آلودگی‌ها وارد محیط خانه می‌شوند.

۲۹) به مقدار نیاز از آب استفاده کنید، آب زیاد باعث پوسیدگی ریشهٔ گیاهان می‌شود.

۳۰) گیاهان را به‌صورت گروهی نگهدارید تا افزایش رطوبت باعث شادابی آنها گردد.

۳۱) برگ‌های گیاهان را همیشه تمیز نگه دارید.

۳۲) از قلم موی رنگ برای تمیز کردن گیاهان کرک‌دار می‌توان استفاده کرد.

۳۳) در زمستان به کاکتوس طلائی آب ندهید.

۳۴) اگر گلدان شما بد بو است یک قاشق خردل به آن اضافه کرده بعد از یک ساعت آن را بشوئید.

۳۵) گل‌ها به موسیقی آرام علاقه دارند، برایشان یک موسیقی ملایم بگذارید تا بهتر رشد کنند.

۳۶) ساقه گل را تا گره رشد بعدی قطع کنید.

۳۷) به‌جای قیچی باغبانی می‌توانید از دست استفاده کنید.

۳۸) افزودن یک قطره لیموناد به آب گلدان عمر گل را افزایش می‌دهد.

۳۹) توجه کنید نباید گل‌ها را در کنار میوه‌ها قرار داد چون میوه گاز اتیلن متصاعد می‌کند و این گاز باعث تکامل سریع‌تر گل‌ها و زودتر پژمرده شدن آنها می‌شود. گل‌های پژمرده نیز چنین گازی تولید می‌کنند پس آنها را نیز از مابقی گل‌ها جدا کنید.

۴۰) اگر اتاق شما گرم است هر روز صبح مقداری یخ در آب گلدان بگذارید در این‌صورت گل‌هائی شاداب خواهید داشت.

۴۱) گل نرگس گازی متصاعد می‌کند که باعث پژمرده شدن گل‌ها می‌شود. پس گل نرگس را با دیگر گل‌ها در گلدان قرار ندهید.

۴۲) هرگاه تصمیم گرفتید ساقه‌های پهن گل را کوتاه کنید این‌کار را زیر آب انجام دهید سپس انگشت خود را روی بریدگی قرار داده و آن را به گلدان منتقل کنید در این‌صورت هوا وارد ساقه نمی‌شود و گل پژمرده نمی‌گردد.

۴۳) وقتی گلدان را بین شیشه و پرده قرار می‌دهید سعی کنید برگ‌ها با شیشه تماس نداشته باشند چون گرما و سرما به برگ آسیب می‌رساند.

۴۴) توجه داشته باشید از محل قطع شدن ساقهٔ گل یاسمن شیرهٔ سفید رنگی تراوش می‌شود که در پوست دست خارش ایجاد می‌کند پس انتهای ساقه را با موم مهر کنید.

۴۵) برای خشک کردن گل‌ها از اسپری موی سر استفاده کنید.

۴۶) اگر ساقه گل زنبق شکست آن را با یک نوار چسب ببندید.

۴۷) اگر قصد جابه‌جائی گلدان خود را دارید ولی در اتومبیل شما جا نمی‌گیرد بهتر است از یک وانت سرپوشیده استفاده کنید چون در صورت استفاده از وانت روباز باد به گلدان شما آسیب می‌رساند.

۴۸) به هنگام شب گل‌های لاله را در یک روزنامه مرطوب بپیچید و در یک سطل پر از آب قرار دهید.

۴۹) برای تازه نگهداشتن گل‌ها می‌توانید یک آسپرین در گلدان بیندازید.

۵۰) برای سفارش دسته گل نامزدی گل‌ها را هماهنگ با لباس نامزدی انتخاب کنید

تهيه كننده: داود نايب فرجي

شیطان سبز

 

آزولا میهمان ناخوانده ( شیطان سبز )

جلبک آزولا یکی از گونه های گیاهی وارداتی است که در دهه اخیر تمام و یا اکثر مردابها و شالیزارها و برکه های شمالی را به سلطه خود در آورده است . در مدت زمان بسیار کمی از طریق کانال‌های آبیاری، رودخانه‌ها، گسترش پیدا میکند. به طوری‌که یک توده کوچک آزولا در عرض ۳ روز به دو برابر افزایش پیدا میکند.

   

‹‹ آیا تا کنون درمورد این گیاه چیزی شنیده اید››؟

ریشه کلمه آزولا یونانی است به معنی «در خشکی مردن». وجه تسمیه آن هم شاید به خاطر محل زندگی این گیاه باشد چرا که آزولا وابسته به آب است و به طور کلی مرطوب پسند. این گیاه در همزیستی با جلبکی سبز- آبی به نام آنابینا توانایی جذب ازت مولکولی هوا را پیدا می کند. زادگاه اولیه این سرخس، آمریکای شمالی است . آزولا نوعی سرخس است با برگ‌های کوچک به رنگ سبز تیره تا قرمز قهوه‌ای. طول این گیاه نهایتا به ۵/۲ سانتی متر می‌رسد. این گیاه برای اولین بار در سال ۱۸۷۳ میلادی شناسایی شد و تاکنون هفت گونه از این گیاه در جهان به ثبت رسیده است. آزولا در هم‌زیستی با جلبک سبز، آبی قابلیت جذب نیتروژن هوا را به دست می‌آوردکه وظیفه تامین مواد غذایی جلبک به عهده آزولا است و جلبک نیز در مقابل ازت مورد نیاز آزولا را فراهم می‌کند. آزولا در شرایط مناسب روزانه می‌تواند ۲ تا ۴ کیلوگرم ازت به هر هکتار مزرعه ارایه کند که معادل ۱۰ تا ۲۰ کیلوگرم سولفات آمونیوم است

امروزه دردنیا به سرخس آزولا به چشم یک علف هرز نگریسته نمی شود، بلکه آن را یک گیاه مفید و منبع غذایی به حساب می آورند جالب است بدانید که یکی از دلایل شکست آمریکا در ویتنام کشت آزولا در مزارع برنج ویتنام بود. چون این گیاه با رشد سریع خود هم غذای مردم ویتنام را فراهم می آورد، هم غذای دام و طیور آنها را.

آزولا گیاه سرشار از پروتئین بوده و بتاکاروتن آن از هویج بیشتر است.

● آزولا درایران

جلبک آزولا یکی از گونه های گیاهی وارداتی است که در دهه اخیر تمام و یا اکثر مردابها و شالیزارها و برکه های شمالی را به سلطه خود در آورده است . در مدت زمان بسیار کمی از طریق کانال‌های آبیاری، رودخانه‌ها، گسترش پیدا میکند. به طوری‌که یک توده کوچک آزولا در عرض ۳ روز به دو برابر افزایش پیدا میکند .

حتماً کسانی که در تابستان به شمال ایران مسافرت نموده اند وسری به این مناطق زده اند فرشی زیبایی را مشاهده می کنند سبزرنگ که اکوسیستم شمال را تحت اثر سوء قرارداده است .

آزولادراواخر سال ۱۳۶۳متناسب سازگاری با مناطق شالیکاری باهدف تولید کود ازته به صورت طبیعی برای مناطق برنج خیز از کشور فیلیپین وارد ایران شده است.اما پس از مدت کوتاهی همه متوجه مشکلی بزرگتر شدند که گریبان این مناطق را گرفته. این سرخس، ظرف مدتی کوتاه از طریق کانال های آبیاری و رودخانه در محدوده ای وسیع پراکنده شده و به تمام آب های سطحی شمال کشور به خصوص گیلان ، مازندران وگلستان راه پیدا کرد. این گیاه با برگ های ریز و رشدسریع، سطح آبها را می پوشاند و مانع رسیدن نور خورشید و اکسیژن به درون آب می شود. علاوه بر این با مصرف اکسیژن و مواد غذایی و بالا بردن اسیدیته آب، این زیستگاه ها را تضعیف کرده تا جایی که رفته رفته تنوع گیاهی و جانوری زیستگاه به نابودی کشیده می شود. وبه خاطرنداشتن دشمن طبیعی و شرایط خوب زیستی به یک گیاه مهاجم و مرگ‌آور تبدیل شد.

جلبک آزولا دارای خصوصیاتی منحصر بفرد بوده ، بطوریکه توانائی سازگاری آن با محیط بسیار اعجاب آور است و براحتی و با سرعت زیاد با هر محیطی مانوس میشود. ریشه های آویزان و معلق در آب این گیاه ، براحتی این امکان را بآن میدهد که تغییر مکان داده و با جریان آب بسهولت جابجا گردد و یکی از علل پراکندگی سریع آن نیز همین موضوع است

آزولا ، بمجرد ثابت شدن در یک مکان ، شروع به تکثیر میکند و ظرف مدت کوتاهی ، تمام سطح آب را می پوشاند، بطوریکه هیچ روزنه ای برای ورود نور خورشید به درون آب، وجود نخواهد داشت. ریشه های معلق جلبک ، تمام و یا اکثر املاح آب را جذب و صرف رشد و تکثیر خود میکند. طبیعی است ، وقتی نور بدرون آب نفوذ نکند و مواد مغذی هم که نباشد ( یا کم باشد ) دیگر از رشد گیاهان آبزی دیگر و همچنین دیگر آبزیان مثل فیتوپلانگتونها و... خبری نیست . با توقف و یا کند شدن رشد این آبزیان مفید ، در داخل آب اکسیژن تولید نخواهد شد و بهمین دلیل جانوران آبزی مثل ماهیها و موجودات ذره بینی قادر به رشد و تکثیر نبوده و سیر نابودی را در پیش میگیرند. در عوض سیستمهای غیر هوازی شروع به فعالیت کرده و مرداب یا برکه را تدریجا به سیاهچاله هائی بد بو و غیر قابل زیست ، تبدیل میکند.از آنطرف هم موقعی که مردابها خالی از موجودات آبزی گردند، دیگر مکان مناسبی برای پرندگان مهاجر نخواهد بود .

با این وصف ، بهمین سادگی اکوسیستم منظم چندین هزار ساله موجود بهم ریخته و رو به نابودی خواهد رفت و ما هم در حال نظاره و تماشا نشسته ایم.

این جلبک در شالیزارها هم بعنوان یک رقیب جدی برنج در استفاده از املاح معدنی و مواد مغذی آب ، قرار گرفته و از رشد مناسب برنج جلوگیری کرده و قطعاً در صورت صحت این امر ، هزینه کشت برنج را بخاطر استفاده بیشتری که باید از کود شیمیائی بشود، بالا میبرد. علاوه بر آنکه روند افزایشی استفاده از کود شیمیائی در طولانی مدت هزینه های سرمایه ای فوق العاده ای را بر مهمترین منبع حیات بشر یعنی خاک ، تحمیل میکند که اصلا جبران پذیر نمیباشد.

کارشناسان شیلات معتقدند رشد شناور و سرطانی آزولا در سطح تالابها مردابها وشالیزارهای شمال باعث شده است تا اکثر گیاهان بومی منطقه به دلیل خفگی نابود شوند و نفس زندگی این اکوسیستم چندین هزار ساله به شماره افتد. هر چه هست آزولا زیستگاه‌های آبی شمال کشور به خصوص گیلان ومازندران را شدیدا تحت فشار قرار‌داده است و اگر روند رشد این گیاه به همین صورت ادامه یابد معلوم نیست بر سر این اکوسیستم منحصر به فرد جهانی چه خواهد آمد.

و اینگونه شد که آزولا در مدت زمانی اندک پوشش یکپارچه و در هم تنیده‌ای را روی منابع آبی شمال کشور گستراند.

مفهوم کشاورزی پایدار

مفهوم کشاورزی پایدار

مفهوم کشاورزی پایدار پاسخ نسبتا جدیدی است به کاهش در کیفیت منبع طبیعی پایه که وابسته به کشاورزی مدرن می باشد . امروزه ، تواید محصولات کشاورزی از یک موضوع کاملا فنی ( تخصصی) به مجموعه ای با خصوصیات اجتماعی ، فرهنگی ، بعد های سیاسی و اقتصادی مشخص تکامل یافته است . مفهوم پایداری اگرچه بحث انگیز است و با تعریف های متضاد با یکدیگر توصیف شده است . و معنی تفسیر های آن سودمند می باشد زیرا آن یک مجموعه ای از وابستگی هایی راجع به کشاورزی است . چنان که از نتیجه تکامل مشترک بین سیستم های اجتماعی – اقتصادی و سیستم های طبیعی مطرح شده است .

برای درک وسیع تری در این زمینه به مطالعه مابین کشاورزی ، محیط زیست و نظام های اجتماعی نیاز می باشد . نتایج پیشرفت کشاورزی از مجموعه واکنش متقابل تعدادی از عوامل بوده است . و آن به واسطه درک عمیق تر از اکولوژی سیستم های کشاورزی است که درهایی را به سوی اختیارات بیشتر مدیریت با اهداف درست کشاورزی پایدار باز خواهد کرد .

چندین راه حل ممکن برای حل مشکلات زیست محیطی وجود دارد . که بوسیله سرمایه و سیستم های کشاورزی فشرده ( مکانیزه) پیشنهاد شده است . هدف اصلی کاهش یا حذف نهاده های شیمیایی به واسطه تغییرات در مدیریت تغذیه کافی گیاه و حفاظت گیاه بوسیله منابع غذایی آلی و مدیریت آفات و … می باشد. همچنین صدها پروژه تحقیقی زیست محیطی با اهداف پیشرفت تکنولوژی انجام شده است . فشار زیاد تکنولوژیکی هنوز به کاهش عوامل بازدارنده و یا پوشش علایم خطرناک اکوسیستم زراعی تاکید دارد .

فلسفه رایج آن است که آفات ، کمبود های مواد مغذی یا عوامل دیگر علت قابلیت تولید پایین می باشند . به طوری که عقیده مخالف این است که آفات یا مواد مغذی ، اگر تنها عامل محدود کننده بشوند ، شرایط در اکوسیستم زراعی در تعادل نمی باشند . برای همین هنوز دید باریک شایع وجود دارد که تاثیر علت های ویژه تولید و غلبه یافتن عامل محدود کننده وجود دارد . که از طریق تکنولوژی های جدید و ادامه دادن برای هدف اصلی محیا می شود . 

این عقیده ،کشاورزان را از درک کردن این مطلب که عوامل بازدارنده فقط نشانه های از بیماری های ذاتی برای بهم زدن تعادل اکوسیستم زراعی ، و پیشرفت تدریجی اکولوژی کشاورزی ، بدین معنی که ناچیز پنداشتن ریشه و اساس علت های محدودیت های کشاورزی را نشان می دهند را باز می دارد . از طرف دیگر ، علم اکولوژی کشاورزی به معنی کاربرد مفاهیم اکولوژیکی و اصولی برای طراحی و مدیریت اکوسیستم های زراعی پایدار ، آماده کردن قالب ( چهارچوب ) برای ارزیابی کردن پیچیدگی های اکوسیستم های زراعی تعریف شده است . 

هدف اکولوژی کشاورزی فراتر پا نهادن از کاربرد شیوه های متناوب و توسعه و گسترش اکوسیستم های کشاورزی ، با حداقل وابستگی به کشاورزی شیمیایی و نهاده های انرژی ، اهمیت دادن به مجموعه سیستم های کشاورزی در کنش متقابل اکواوژیکی و همکاری های ما بین اجزای سازنده بیولوژیکی و مکانیزم ها را در اختیار سیستم ها قرار دادن برای ضمانت حاصل خیزی خاک هایشان و قابلیت تولید و حفاظت گیاه می باشد . 

 

اصول اکولوژی کشاورزی :

در جستجو برای برقرار کردن مجدد بیشتر اساس و بنیاد اکولوژیکی در تولید کشاورزی ، دانشمندان و توسعه دهندگان موضوع کلیدی را در گسترش کافی و پشتیبانی کشاورزی را نادیده گرفته اند . درک عمیق از ماهیت اکوسیستم های زراعی و اصول ، وظیفه هر کدام از آن ها می باشد . 

با فرض مسلم این محدودیت ، اکولوژی کشاورزی پدیدار شده است . به طوری که برای آن کسی که مطالعه ، طراحی و اکوسیستم زراعی را مدیریت می کند باید وظیفه اش تهیه اصول اکولوژیکی باشد . 

اکولوژی زراعی به سویی فراتر از دید یک بعدی اکوسیستم های زراعی می رود . در عوض تمرکز در روی یک جزء ویژه از اکوسیستم زراعی و اهمیت دادن به اکولوژی زراعی و عدم وابستگی همه اجزای سازنده اکوسیستم زراعی و پویایی مراحل مختلف اکولوژیکی می باشد . 

اکوسیستم های زراعی جوامعی از گیاهان و حیوانات هستند که با اثر متقابل آنها با محیط فیزیکی و شیمیایشان که توسط انسان اهلی شده اند تا برای تولید غذا ، فیبر ، سوخت و محصولات دیگر برای مصرف انسان از آنها استفاده شود . 

اکولوژی زراعی مطالعه کامل و همه جانبه اکوسیستم های زراعی شامل همه محیط و عناصر انسانی است. که تمرکز آن بر روی شکل ( ریخت ) ، حرکت پویا و عمل یا فعالیت ، رابطه متقابلشان و جریان هایی که در آن ها مورد بحث هستند ، می باشد . از یک ناحیه برای تولید کشاورزی استفاده شده است . و مزرعه مانند یک مجموعه سیستم مشاهده شده است. که در آن مراحل مختلف اکولوژیکی تحت شرایط طبیعی ایجاد شده است . همچنین چرخه مواد مغذی ، کنش متقابل شکار – شکارچی ، رقابت ، همزیستی و تغییرات پی در پی در آن اتفاق می افتد . 

ملزمی که در تحقیقات اکولوژی کشاورزی است ، نظری است که بوسیله درک کردن این روابط اکولوژیکی و مراحل مختلف آن ، اکوسیستم های زراعی می توانند با مهارت برای بهبود بهتر تولید و ایجاد تداوم بیشتر ، با کمترین محیط منفی یا فشار گروهی و کمترین نهاده های خارجی ایجاد شوند . طراحی این چنین سیستم هایی بر اساس پیروی از کاربرد اصول اکولوژیکی ، مستقر شده است . 
1 – افزایش چرخه بیوماس و بهینه ساختن قابلیت استفاده از مواد مغذی و بالانس کردن جریان ماده مغذی

2 – تامین شرایط مناسب خاک برای رشد گیاه مخصوصا با مدیریت ماده آلی و افزایش فعالیت حیاتی خاک 

3 – حداقل رساندن تلفات ناشی از جریان های تشعشع خورشیدی

4 – تنوع گونه و ژنتیک اکوسیستم زراعی در زمان و مکان

5 – افزایش سود مندی اثرات متقابل بیولوژیکی و همکاری میان اجزای تشکیل دهنده و تنوع زیستی کشاورزی ، بدین گونه که نتیجه در ترقی مراحل مختلف اکولوژیکی کلیدی باشد .

این اصول می توانند بوسیله راه هی مختلف تکنیکی استراتژی ، کاربردی باشند . هر یک از این ها ، تاثیرات مختلفی بر روی قابلیت تولید و پایداری و استقامت در داخل سیستم مزرعه خواهد داشت . با اتکا به فرمت های محلی ، محدودیت های منبع و طراحی اکولوژی کشاورزی ، جمع آوری اجزای سازنده است . به طوری که کارایی بیولوژیکی بهبود یافته است . تنوع زیستی ، قابلیت تولید اکوسیستم زراعی و ظرفیت پایداری آن حفظ شده است . هدف طراحی پوشش اکوسیستم زراعی در داخل لند اسکپ واحد است که هر یک مقلد ساختار و وظایف اکوسیستم های طبیعی است . 

تنوع زیستی اکوسیستم های کشاورزی :

از لحاظ مدیریتی هدف اکولوژی زراعی تهیه محیط های بالانس شده ، عملکرد های ثابت ، حاصلخیزی بیولوژیکی و تنظیم طبیعی آفات به واسطه ایجاد اکوسیستم های زراعی متنوع شده و مصرف حداقل نهاده تکنولوژیکی می باشد . محققان اکولوژی زراعی در حال حاضر کشت مخلوط و دیگر روش های تنوع یافتن و تقلید طبیعی مراحل مختلف اکولوژیکی و مجموعه اکوسیستم های زراعی قابل پایدار نادرس را در مدل های اکولوژیکی را که آن ها دنبال می کنند ، می شناسند . 

مدیریت اکولوژی زراعی ، مدیریت را باید به سوی باز سازی مطلوب مواد مغذی و مواد آلی برگشت پذیر ، جریان مسدود شده انرژی ، حفاظت آب و خاک و تعادل جمعیت دشمنان طبیعی آفات و ... هدایت کند . بهره وری های استراتزی مکمل ها و همکاری ها که در نتیجه آمیزش های مختلف گیاهان ، درختان ، و حیوانات در فواصل زمانی ایجاد شده است . در حقیقت وضعیت مطلوب اکوسیستم های زراعی به سطح اثرات متقابل بین جانوران گوناگون و اجزاء غیر زنده وابسته می باشد . با یک تنوع زیستی عملی ، می توان هم افزایی را شروع کرد . که با ارائه خدمات اکولوژیکی مثل فعال سازی بیولوژی خاک ، بازیافت مواد غذایی ، افزایش تولید بندپایان سودمند و ..... به پروسه های اکوسیستم کشاورزی کمک می کند . 

امروزه ، روش ها و تکنولوژیهای متعدد و متنوعی در دست ما قرار دارند که از لحاظ کارایی و ارزش استراتژیکی متفاوتند . روش های کلیدی ، آنهایی هستند که خاصیت بازدارنده دارند و با اجرای 111 اکوسیستم کشاورزی از طریق یک سرس مکانیزم ها اجرا می شوند . استراتژی های مربوط به احیاء تنوع کشاورزی از لحاظ زمان و مکان عبارتند از : تناوب محصول ، گیاهان پوششی ، کشت مخلوط ، ترکیب محصول و دام در کنار هم و غیره. که مشخصات اکولوژیکی زیر را نشان می دهند :

1- تناوب محصول : تنوع موقتی که در سیستم های کاشت ایجاد می شوند ، مواد غذایی مورد نیاز محصول را فراهم می آورد . چرخه زندگی آفتها ، حشرات و بیماری های مربوط به محصول و چرخه زندگی علف های هرز را می شکند .

2- کشت های چند تایی : سیستم های کشت مرکب که در آن دو یا سه محصول در فضای کافی کشت می شوند . تا یکدیگر را تکمیل نموده و میزان محصول و بازدهی را افزایش می دهند.

3 – سیستم های کشاورزی – جنگل داری : سیستم کشاورزی است که در آن درختان به همراه محصولات کشاورزی دیگر یا حیوانات ، پرورش داده می شوند . تا روابط مکمل بین اجزایی که کاربرد چندگانه اکوسیستم را افزایش می دهند ، بهبود یافته و بیشتر گردد.

4 – محصولات پوششی : کاشت گونه های مرکب یا خالص حبوبات یا سایر گونه های گیاهی یکساله زیر درختان میوه به منظور افزایش حاصلخیزی خاک ، افزایش کنترل بیولوژیکی آفت ها و تغییر آب و هوای باغچه یا باغ ، در این گروه از استراتژی ها قرار می گیرد . 

5 – پرورش حیوانات در اکوسیستم های کشاورزی : بازدهی محیط را افزایش داده و چرخه کشاورزی را بهبود می بخشد .

تمامی فرم های متعدد اکوسیستم های کشاورزی که ذکر شدند ، از لحاظ ویژهگیهای زیر مشترک هستند :

1 – پوشش گیاهی را با حفظ آب و خاک ، حفظ می کنند . این هدف با استفاده از روش های نامحدود زمانی ، استفاده از کود های حاصل از برگ های درختان و استفاده از محصولات پوششی و سایر روش های مناسب ، حاصل می گردد . 

2 – منبع جاری از مواد ارگانیک را از طریق افزودن آن فراهم می کنند. ( مواد ارگانیک اضافی از قبیل کود حیوانی ، کومپوست یا کود مرکب حیوانی و گیاهی وافزایش فعالیت بیوتیک خاک )

3 – مکانیزم های چرخه مواد غذایی را از طریق استفاده از سیستم های پرورش دام مبتنی از استفاده از حبوبات ، ارتقاء می بخشند . 

 

تحقیق در مورد سیستم های متنوع کاشت ، اهمیت تنوع در محیط کشاورزی رت کم جلوه می دهد . تنوع به چند دلیل در اکوسیستم های کشاورزی حائز اهمیت است :

1 – با افزایش تنوع ، فرصت های همزیستی و تعامل سودمند میان گونه هایی که می توانند بقای اکوسیستم کشاورزی را افزایش دهند نیز افزایش می یابد .

2 – تنوع بیشتر ، اغلب باعث کارایی منابع موجود در اکوسیستم کشاورزی و استفده بهینه از آنها می گردد . 

3 – سطح سیستم با ایمنی محل سکونت گونه ها ، تطبیق بهتری یافته ، نیاز های گونه های مختلف محصول را بر طرف ساخته ، مکان ها را متنوع کرده و محل زندگی گونه ها مشترک شده و منابع از هم جدا شده اند 

4 – اکوسیستم هایی که در آنها گونه های گیاهی در هم می آمیزند ، در برابر گیاهخواران مقاومت مشترک و بهتری دارند . چون در سیستمهای متفاوت و متنوع ، فراوانی و تنوع دشمنان طبیعی حشرات آفتی که جمعیت گونه های گیاهخوار را کنترل می کنند نیز بیشتر است .

5 – مجموعه گیاهان متنوع ، انواع گونه های دیگری را بین سیستم کاشت که ارگانیزم های غیر محصولی آن را اشغال می کنند ، خلق می نمایند . مثل حیوانات شکارچی مفید ، انگلها ، پرندگان و حشراتی که گرده افشانی می کنند ، جانوران خاک زی و حیوانات وحشی که کل سیستم به آن ها نیاز دارد.

6 – تنوع در زمین های کشاورزی به حفظ تنوع زیست محیطی اکوسیستم های طبیعی اطراف کمک می کند .

7 – تنوع خاک ، منافع اکولوژیکی گوناگونی همچون بازیافت مواد مغذی ، سم زدایی مواد شیمیایی مضر و تنظیم رشد گیاه دارد .

8 – تنوع ، کشاورزان را کمتر با ریسک مواجه می سازد . مخصوصا در مناطق حاشیه ای که شرایط محیطی غیر قابل پیش بینی دارند . در این شرایط اگر یک محصول خوب نباشد ، محصول دیگر حتما آنرا جبران می کند .

اکولوژی کشاورزی و طراحی اکوسیستم های کشاورزی پایدار :

بیشتر افراد کشاورز در ارتقاء هدف کشاورزی در خلق فرمی از کشاورزی که باروری را در طولانی مدت حفظ می کند ، شرکت داشتند . این هدف از طریق موارد زیر حاصل می شود :




1 – بهینه سازی استفاده از منابع محلی موجود با ترکیب اجزاء متفاوت سیستم کشاورزی ، مثل گیاهان ، حیوانات ، آب ، خاک ، آب و هوا و مردم ، به طوری که هر کدام از این موارد همدیگر را کامل کرده وبیشترین اثر مطلوب و ممکنه را دارند . 

2 – کاهش استفاده از ورودی های تجدید ناپذیر خارج از زمین کشاورزی که به احتمال زیاد محیط یا زمین کشاورزی را تخریب کرده و به سلامت کشاورزان و مصرف کنندگان آسیب می رسانند . مورد دیگر استفاده بیشتر از ورودی های باقی مانده است تا هزینه های متغییر به حداقا برسد .

3 – تکیه بر منابع موجود در اکوسیستم کشاورزی ، به این ترتیب که به جای نهاده های خارجی یعنی به جای ورود مواد اولیه از خارج از زمین کشاورزی ، به بازیافت مواد مغذی ، حفظ بهتر زمین و استفاده از منابع محلی بپردازیم . 

4 – افزایش هماهنگی بین الگوهای کاشت و پتانسیل تولید و محدودیت های محیطی آب و هوایی و زمین ، برای اطمینان از حصول و حفظ طولانب مدت سطوح جاری تولید . 

5 - تلاش جهت ارزش نهادن و حفظ تنوع بیولوژیکی هم در محیط های اهلی و هم در محیط های وحشی و استفاده بهینه از پتانسیل ژنتیکی و بیولوژیکی گونه های مختلف حیوانی و گیاهی 

6 – بهره گیری کامل از دانش و تجربه محلی از جمله روش های ابداعی و جدیدی است که هنوز دانشمندان کاملا آن ها را درک نکرده اند . اما کشاورزان آنها را پذیرفته اند . 

اکولوژی کشاورزی دانش و روش لازم برای توسعه کشاورزی که از یک طرف برای محیط زیست خوب و سالم است و از طرف دیگر بهره وری بالایی دارد . و از لحاظ اجتماعی مناسب و از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه است ، را فراهم می آورد . با اعمال اصول اکولوژیکی کشاورزی ، هدف کشاورزی پایا در بهتر ساختن استفاده از منابع داخلی با به حداقل رساندن نهاده های خارجی و تولید منابع داخلی از طریق استراتژی متنوع سازی به راحتی حاصل می گردد . به این ترتیب بین اجزاء اصلی اکوسیستم کشاورزی یک نوع هماهنگی ایجاد می شود . هدف های طراحی اکولوژیک کشاورزی ، ادغام اجزاء فوق الذکر است . به طوری که کارایی کلی بیولوژیکی ، توسعه یابد . تنوع زیستی ، محافظت و بهره وری اکوسیستم کشاورزی و ظرفیت خود تنظیمی آن حفظ گردد . هدف ، طراحی اکوسیستم کشاورزی است که از ساختار و عملکرد اکوسیستم طبیعی تقلید می کند . یعنی سیستمی با تنوع گونه ای بالا و خاک فعال از لحاظ بیولوژیکی ، خاکی که کنترل آفات طبیعی ، بازیافت مواد مغذی و پوشش خود را افزایش داده و مانع از افت منابع غذایی گردد . 

نتیجه گیری :

اکولوژی کشاورزی ، راهنمای هایی جهت توسعه اکوسیستم های کشاورزی متنوعی که از اثرات ادغام تنوع زیستی حیوانی و گیاهی سود می برند . چنین ادغامی ، تعاملات پیچیده را افزایش داده و عملکرد ها و پروسه های اکوسیستم ، مثل تنظیم بیوتیک ارگانیزم های مضر ، چرخه مواد غذایی و تولید انبوه در محیط زیست را بهبود می بخشد . و به اکوسیستم های کشاورزی این امکان را می دهد تا خود ، عملکرد خود را کنترل نمایند . 

نتیجه نهایی طراحی اکولوژیک کشاورزی با حفظ اکولوژیکی و اقتصادی اکوسیستم کشاورزی به همراه سیستم های مدیریتی پیشنهاد شده ، مخصوصا هماهنگ با چهارچوب عملیاتی شرایط اقتصادی – اجتماعی و محیطی موجود و مبنای منابع محلی ، توسعه یافت . در یک استراتژی اکولوژیکی – کشاورزی ، اجزاء مدیریت به سوی روشن کردن موضوع حفظ و ارتقاع منابع کشاورزی محلی ، سوق می یابند . ( خاک ، جانوران اهلی مفید ، تنوع زیستس گیاه ، زرم پلاسم و غیره ) . این اجزاء بر روش توسعه ای تاکید دارند که مشارکت کشاورز ، استفاده از دانش سنتی و هماهنگی بخش های کشاورزی که با نیاز های محلی و شرایط بیوفیزیکی و اقتصادی – اجتماعی متناسب با شد را می طلبد . 

جدول 1 : پروسه های اکولوژیکی جهت بهینه سازی اکوسیستم های کشاورزی :

1 – تقویت سیستم ایمنی ( عملکرد صحیح کنترل آفت طبیعی )

2 – کاهش مسمومیت از طریق حذف مواد شیمیایی کشاورزی 

3 – بهینه سازی عمل متابولیک ( چرخه مواد غذایی و تجزیه مواد ارگانیکی )

4 - سیستم های تنظیم تعادل ( چرخه مواد غذایی ، تعادل آب ؛ جریان انرژی ، تنظیم جمعیت و ...)

5 – افزایش ، حفظ و تولید منابع آبی – خاکی و تنوع زیستی 

6 - افزایش و حفظ تولید طولانی مدت 

جدول 2 : مکانیزم های توسعه ایمنی اکوسیستم کشاورزی :

1 – افزایش تنوع ژنتیکی و گونه های گیاهی در زمان و مکان

2 – افزایش تنوع زیستی غعال ( دشمنان طبیعی ، رقبا و ....)

3 – افزایش مواد ارگانیک خاک و فعالیت بیولوژیکی 

4 – افزایش پوشش خاکی و توانایی رقابتی گیاه

5 – حذف پسماند های سمی زمین